Page 8 - Klinika nr 22 (27)/2017

debata środowisKowa

Kryteria kwalifikacyjne W sądach administracyjnych również zatrudniani są starsi asy-
Asystenci sędziów wybierani są w drodze konkursów, które mają stenci sędziów, jednak w odróżnieniu od unormowań dotyczących
na celu wyłonienie kandydatów o największej wiedzy i najwyż- starszych asystentów sędziów w sądach powszechnych zgodnie
szych kwalifikacjach, predyspozycjach i zdolnościach, niezbędnych z przepisami Prawa o ustroju sądów administracyjnych na stano-
do wykonywania powierzonych obowiązków. Wymagania kwalifi- wisku starszego asystenta sędziego w sądzie administracyjnym
kacyjne podlegały w przeszłości licznym zmianom. Do niedawna, może być zatrudniony asystent, który zajmował to stanowisko
aby starać się o zatrudnienie w charakterze asystenta, należało le- przez co najmniej pięć lat, nie był karany za przewinienia dyscypli-
gitymować się ukończeniem aplikacji ogólnej prowadzonej przez narne, a także uzyskiwał pozytywne okresowe oceny kwalifikacyj-
Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury lub zdanym egzami- ne (art. 27a § 2 PrUSA).
nem sędziowskim lub prokuratorskim albo ukończeniem aplikacji
notarialnej, adwokackiej lub radcowskiej i złożeniem odpowied- Konkurs na stanowisko asystenta
5
niego egzaminu . Wygórowane wymagania prowadziły do małe- Zgodnie z art. 155a PrUSP konkurs na stanowisko asystenta sę-
go zainteresowania pracą w charakterze asystenta, co z kolei po- dziego ogłasza prezes sądu. Konkurs składa się z trzech eta-
wodowało braki kadrowe. W związku z powyższym ustawodawca pów. Pierwszy to weryfikacja zgłoszeń pod kątem spełnienia
6
w 2013 r. zdecydował się na przeprowadzenie deregulacji zawodu wymogów formalnych. Drugi polega na rozwiązaniu testu jed-
asystenta sędziego. Warto zaznaczyć, że o jedno miejsce asystenta nokrotnego wyboru, składającego się z 36 pytań z zakresu pra-
w sądzie stara się obecnie nawet kilkadziesiąt osób, podczas gdy wa karnego (materialnego i procesowego) oraz prawa cywilnego
przed wspomnianą deregulacją zdarzało się, że do konkursu nie (materialnego i procesowego), a także na sporządzeniu pracy
przystępował ani jeden kandydat . pisemnej (rozwiązanie kazusu, sporządzenie pisma procesowego
7
lub omówienie wskazanej przez komisję instytucji) ze wskazanych
Zgodnie z art. 155 § 2 PrUSP asystentem sędziego może wyżej dziedzin prawa. Etap trzeci to rozmowa kwalifikacyjna .
9
zostać osoba, która ukończyła wyższe studia prawnicze Z części testowej można uzyskać maksymalnie 36 punktów (jeden
w Polsce (lub zagraniczne studia uznane w Polsce) i uzy- punkt za każdą prawidłową odpowiedź), z pracy pisemnej maksy-
skała tytuł magistra. Kandydat musi również posiadać malnie 9 punktów. Do trzeciego etapu dopuszczani są kandyda-
obywatelstwo polskie, korzystać z pełni praw cywilnych ci, którzy uzyskali przynajmniej 29 punktów (w tym co najmniej
i obywatelskich, cechować się nieskazitelnym charakterem 3 punkty z pracy pisemnej). Podczas niego komisja sprawdza pre-
oraz spełniać kryterium odpowiedniego wieku, tj. mieć dyspozycje kandydatów do wykonywania zawodu asystenta sędzie-
ukończone 24 lata. go i ocenia je w skali od 0 do 9 punktów. Do zatrudnienia zakwali-
fikowana zostaje osoba, która uzyskała najwyższą liczbę punktów.
Warto dodać, że 21.8.2015 r. w sądownictwie powszechnym W razie uzyskania przez kilku kandydatów tej samej liczby punk-
wprowadzono stanowisko starszego asystenta sędziego. Zgodnie tów komisja dokonuje wyboru kandydata w oparciu o dołączone
z art. 155 § 3b PrUSP starszym asystentem może zostać osoba, do zgłoszenia zaświadczenia o dodatkowych kwalifikacjach przy-
która zajmowała stanowisko asystenta sędziego przez co najmniej datnych do wykonywania zawodu asystenta.
dziesięć lat i nie była karana za przewinienia dyscyplinarne oraz Oprócz wyłonienia kandydata do zatrudnienia komisja może spo-
uzyskiwała pozytywne okresowe oceny, albo osoba, która złożyła rządzić listę rezerwową. W przypadku zwolnienia się etatu asy-
egzamin sędziowski lub egzamin prokuratorski. Należy jednak za- stenta sędziego w danym sądzie propozycja pracy składana jest
uważyć, że zatrudnienie na tym stanowisku nie wiąże się obecnie w pierwszej kolejności osobom, których nazwiska znalazły się
ani z podwyżką wynagrodzenia, ani z poszerzeniem zakresu obo- na tej liście.
wiązków.
Co ciekawe, jak wynika z art. 155 § 7 PrUSP, aby przystąpić do eg- Staż asystencki
zaminu sędziowskiego, należy wykonywać zawód asystenta przez Osoby podejmujące po raz pierwszy pracę asystenta sędziego od-
co najmniej pięć lat (o czym będzie jeszcze mowa w dalszej czę- bywają staż asystencki, który trwa 12 miesięcy (art. 155cb § 1
ści artykułu). Z kolei „awans” na stanowisko starszego asystenta PrUSP). Staż ma na celu teoretyczne i praktyczne przygotowanie
wymaga, jak wskazano wyżej, aż dziesięcioletniej praktyki w tym do wykonywania zawodu. Do czasu jego ukończenia asystenta za-
zawodzie (art. 155 § 3b pkt 1 PrUSP). trudnia się na podstawie umowy o pracę na czas określony, z moż-
liwością jej wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowym wy-
Asystenci w sądach administracyjnych powiedzeniem. Z obowiązku odbycia stażu zwolnione są osoby,
Wymagania analogiczne do tych, które stawiane są kandydatom które zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwo-
na stanowisko asystenta sędziego w sądach powszechnych, mu- kacki lub radcowski, a także osoby, które ukończyły aplikację ogól-
szą spełniać osoby zatrudniane na stanowisku asystenta sędziego ną w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.
w sądownictwie administracyjnym. Przepisy ustawy z 25.7.2002 r.
– Prawo o ustroju sądów administracyjnych wśród wymagań sta- Obowiązki...
8
wianych asystentom sędziów nie przewidują jednak kryterium Szczegółowy zakres i sposób wykonywania czynności asystentów
wieku. określa rozporządzenie MS z 8.11.2012 r. w sprawie czynności asy-
10
stentów sędziów . Zgodnie z tym rozporządzeniem na zlecenie
sędziego i pod jego kierunkiem asystent sporządza projekty zarzą-
5 Ustawa z 23.1.2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, tekst jedn.: dzeń, orzeczeń lub ich uzasadnień. Ponadto asystent samodzielnie
Dz.U. z 2017 r. poz. 146.
6 Ustawa z 10.5.2013 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, dokonuje analizy akt sprawy we wskazanym zakresie, kontroluje
Dz.U z 2013 r. poz. 662.
7 Wniosek wynikający z analizy danych dotyczących poszczególnych konkursów, 9 Rozporządzenie MS z 14.10.2013 r. w sprawie przeprowadzenia konkursu na sta-
udostępnianych na stronach BIP sądów powszechnych. nowisko asystenta sędziego, Dz.U. z 2013 r. poz. 1228.
8 Tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1066 ze zm., dalej jako: PrUSA. 10 Dz.U. z 2012 r. poz. 1270.

4 KliniKa nr 22 (27)/2017 www.fupp.org.pl

KLINIKA-22(27)-2016.indd 4 24.05.2017 11:05