Page 12 - Klinika Nr 33–34 (38–39)/2022

WPŁYW KLINIK NA PRZYSZŁOŚĆ SPOŁECZNĄ

M. Najda, A. Rutkowska, D. Rutkowski,

Psychologia sali sądowej.

Jak komunikacja i emocje wpływają

Aleksandra Partyk*
na postrzeganie sprawiedliwości,

Bielsko-Biała 2021 – recenzja 1

Tytułem wstępu Z perspektywy czasu widać, że jego żywotne zainteresowanie
Jednym z głównych zadań ruchu klinicznego jest przygotowanie tą dziedziną nauki było w pełni uzasadnione.
studentów prawa do wyzwań zawodu. Zaangażowanie w prace W ostatnim czasie w literaturze krajowej i zagranicznej można
poradni może znacząco ubogacić studenta, który jeszcze przed odnotować różne publikacje koncentrujące się na zagadnieniach
opuszczeniem murów uniwersytetu może stanąć przed niepowta- ważnych dla jurystów, w których nacisk kładziony jest na aspekt
rzalnym wyzwaniem polegającym na udzielaniu pomocy prawnej psychologiczny. Dodać też należy, że w piśmiennictwie zwraca się
konkretnym osobom mierzącym się z określonymi trudnościami. uwagę na rzeczowość i potencjał podejmowania współpracy na-
W tym kontekście warto uwypuklić, że student prawa w kontak- ukowców reprezentujących różne dziedziny (np. prawo i psycholo-
cie z klientem poradni nie weryfikuje wyłącznie swojej wiedzy me- gię) przy wspólnych projektach . Jest to w szczególności związane
3
rytorycznej. Wprawdzie przy świadczonej pomocy niezbędny jest z rozkwitem nurtu empirical legal studies (ELS) .
4
określony poziom wiedzy dogmatycznej, niemniej proces udziela- W tym kontekście warto zwrócić uwagę na interdyscyplinarną
nia porady nie opiera się wyłącznie na niej. Stykając się z klientem monografię: „Psychologa sali sądowej. Jak komunikacja i emocje
(niejednokrotnie człowiekiem, który znajduje się w trudnej sytuacji wpływają na postrzeganie sprawiedliwości”. Książka pióra dr Mag-
życiowej), student, odbywający kurs w poradni, zyskuje możliwość daleny Najdy, filozofa i psychologa, oraz dwóch sędziów Aleksandry
sprawdzenia swoich umiejętności w komunikacji. Niejednokrotnie Rutkowskiej i Dariusza Rutkowskiego niewątpliwie warta jest lektury.
kontakt z klientem może wymagać szczególnych umiejętności in- Z istoty rzeczy pierwszoplanowymi odbiorcami tego opracowania
terpersonalnych. Nierzadko bowiem student prawa może zetknąć są sędziowie. Jednak błędem byłoby uznanie, że inni prawnicy,
się z osobą, której należy przekazać w możliwie prosty sposób a także studenci prawa nie mogą z pożytkiem dla siebie skorzystać
skomplikowane informacje, których odpowiednie zrozumienie z prezentowanych w nim treści. Recenzowana monografia ma nie-
ma dla klienta poradni istotne życiowo znaczenie. Bariery komuni- wątpliwie dużą wartość naukową i praktyczną. Holistycznie omó-
kacyjne, które niekiedy pojawiają się w tego rodzaju przypadkach, wiono w niej najbardziej kluczowe kwestie, które powinny pozosta-
mogą stanowić wyzwanie dla przyszłego prawnika. wać w obrębie zainteresowania prawników praktyków i teoretyków.
W piśmiennictwie dotyczącym ruchu klinicznego słusznie akcen- Recenzowana książka omawia szereg problemów, które mają zna-
tuje się znaczenie posiadania tzw. umiejętności miękkich przy czenie z perspektywy rozpoznawania spraw sądowych. Znakomita
udzielaniu pomocy prawnej. Małgorzata Szeroczyńska wprost wska- część uwag zawartych w monografii wprost odnosi się do piastu-
zuje, że „wykonywanie zawodu prawnika wymaga zdobycia umie- nów władzy sądowniczej, stąd nie sposób w niniejszej recenzji po-
2
jętności z zakresu komunikacji interpersonalnej” . Odpowiednia minąć walorów książki dla sędziego. Z pewnością książka może
biegłość w tym obszarze może istotnie ułatwić pracę prawnikowi również zainteresować adwokatów, radców prawnych i prokurato-
na co dzień stykającemu się z różnymi osobami, często znajdu- rów, którzy na co dzień stykają się z „teatrem” sali sądowej i którzy
jącymi się w sytuacji kryzysowej. Jest to jeden z powodów, dla stale obserwują sędziów w ich pracy orzeczniczej. Recenzowana
których prawnicy i studenci prawa powinni wyrażać zaintereso- publikacja może być również interesującym źródłem odniesienia
wanie psychologią, jak i zjawiskami znajdującymi się na jej styku dla nauczycieli akademickich, w szczególności związanych ze stu-
z prawem. Dorobek psychologów może mieć istotne znaczenie dla denckimi poradniami prawnymi. Uznać ją należy również za cie-
prawników. Nie wdając się w szersze rozważania na ten temat, kawą pozycję, którą można polecać studentom prawa, szczególnie
dość powiedzieć, że istotność psychologii dla jurystów dostrzegł tym mającym kontakt z klientami w ramach ruchu klinicznego.
przed ponad stu laty Leon Petrażycki, którego niebanalne teorie Ograniczone ramy publikacji nie pozwalają na konstruowanie od-
nieustająco skłaniają do analiz i czynienia dalszych odniesień. rębnych rozważań, odnosząc się do każdej grupy potencjalnych
czytelników monografii. Zaprezentowane zostaną te, które odnieść
* Dr nauk prawnych z Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego; należy do pierwszoplanowych czytelników książki – sędziów. Jed-
opiekun sekcji prawa cywilnego w Studenckiej Poradni Prawnej im. Andrzeja Fry- nocześnie obok nich przedstawione zostaną te, które dotyczą osób
cza Modrzewskiego. Numer ORCID: 0000-0003-3196-6601.
1 Recenzja monografii powstała w wyniku realizacji projektu badawczego związanych ze studenckimi poradniami prawnymi.
o Nr 2019/33/B/HS5/01521 finansowanego ze środków Narodowego Centrum
Nauki. 3 J.A. Blumenthal, Law and Social Science in the Twenty-First Century, Southern
2 M. Szeroczyńska, Umiejętności psychologiczne w pracy w klinice prawa, [w:] Stu- California Interdisciplinary Law Journal, 2002, Vol. 12:1, s. 37–38.
dencka Poradnia Prawna. Idea, organizacja, metodologia, Warszawa 2005, s. 151. 4 Szerzej: J. Stanek, Rosyjski realizm prawny, Warszawa 2017, s. 210.

edukacjaprawnicza.pl KLINIKA Nr 33–34 (38–39)/2022 11

16.02.2023 11:43
Klinika 33-34(38-39) 2022-2023.indb 11 16.02.2023 11:43
Klinika 33-34(38-39) 2022-2023.indb 11