Page 39 - KLINIKA-16-20-2014
P. 39
DEBATA ŚRODOWISKOWA


W ocenie piszącej danymi takimi są np. zestawienie kategorii spraw, wyróżnić nadzór wewnętrzny i zewnętrzny, a nadto nadzór mery-
jakie rozpoznawane są pod auspicjami kliniki, czy statystyczne ze- toryczny i formalny.
stawienie ilości spraw rozpoznanych w  danym przedziale czaso- W pierwszym rządzie nadzór zewnętrzny pełniony jest przez FUPP
wym. Mogą to być również dane dotyczące liczby studentów uczest- w ten sposób, że jest to podmiot o charakterze quasi-certyfi kują-
niczących w pracach kliniki prawa, liczba benefi cjentów bezpłatnej cym, który koordynuje i nadzoruje sieć klinik prawa. FUPP rów-
porady prawnej czy zestawienia ilości wytwarzanych przez studen- nocześnie wskazuje na elementy konstytutywne każdej z klinik
tów kliniki prawa pism procesowych. prawa, zobowiązuje do recypowania rekomendowanych standar-
Regulamin działania kliniki prawa, o ile został utworzony, standardy, dów, może również dokonywać czynności sprawdzenia zgodności
na których oparto działania kliniki prawa, wszystko to może i powin- praktyk klinicznych z tymi standardami (§ 27 statutu FUPP (rep
14
no, na zasadzie transparentności, być ujawnione. Z całą pewnością A nr 291/2002) sporządzonego 28.2.2002 r. ). FUPP kontroluje,
natomiast nie powinny zostać ujawnione te z danych, które mogą czy klinika prawa zapewnia rzetelność świadczonych usług, m.in.
naruszać lub naruszają wręcz dobro chronione prawem w postaci w ten sposób, że nie dopuszcza do przeciążenia studentów i osób
prywatności osób fi zycznych lub tajemnicy przedsiębiorstwa. Sam ich nadzorujących nadmierną liczbą spraw w sposób, który mógł-
dokument opinii prawnej zatem, mimo że wytworzony w reżimie by zagrażać jakości świadczonych usług. Kierownik ma za zadanie
szkolnictwa wyższego, w ocenie piszącej nie może zostać ujawniony ustalać maksymalną liczbę spraw prowadzonych przez jednego
w procedurze opisanej powyżej z powodów, które szeroko przedsta- studenta i zapewniać nadzór kadry dydaktycznej nad studentami.
wiono w punkcie powyższym. Warto zaznaczyć, że problem, czy opi- Z  tego również powodu standardy przewidują, że działalnością
nia prawna per se może być przedmiotem ujawnienia, był wielokrot- kliniki prawa kieruje kierownik, którym jest samodzielny pracow-
nie analizowany w orzecznictwie sądów administracyjnych. nik naukowy. Sprawuje on nadzór nad działalnością administra-
13
Wyrok WSA w Gliwicach z 1.6.2010 r. podkreśla tezę, że: „opinia cyjną poradni oraz ogólny nadzór merytoryczny nad świadczoną
prawna sporządzona na potrzeby organu jako dokument służący za- przez nią pomocą prawną i może powierzać czynności z zakresu
łatwianiu spraw i realizacji zadań organu – co do zasady – posiada wa- nadzoru nad studentami innym pracownikom naukowo-dydak-
lor informacji publicznej (dotyczy sfery faktów, jest wytworzony na tycznym lub naukowym uczelni, doktorantom uczelni, a  także
potrzeby organu, dotyczy sfery jego działalności, zawiera informację adwokatom lub radcom prawnym. Standardy wprost oczekują, by
o sposobie działania organów oraz sposobie załatwienia sprawy itp.). klinika prawa współpracowała z adwokatem lub radcą prawnym
Nie każda jednak opinia prawna, ze względu na cel jej opracowania, i  powierzała mu czynności z  zakresu nadzoru nad studentami
posiada walor informacji publicznej. Waloru informacji publicznej lub umożliwiała studentom konsultacje z nim. Standardy wyma-
nie można przypisać opinii prawnej sporządzonej na potrzeby orga- gają też, by działalność poradni podległa ubezpieczeniu od od-
nu, jeżeli ma ona służyć w postępowaniu w konkretnej sprawie do- powiedzialności cywilnej. Również w ramach czynności nadzoru
tyczącej interesu prawnego podmiotu, który organ ten reprezentuje. Fundacja do 31 lipca każdego roku otrzymuje informację o dzia-
Wniosek o udostępnienie treści takiej opinii nie może być bowiem łalności obejmującą: ilość i  rodzaj prowadzonych spraw, dane
środkiem służącym do dostarczenia informacji pozostałym stronom o liczbie studentów i opiekunów oraz o dodatkowych sukcesach
istotnych z punktu widzenia toczącego się postępowania”. i osiągnięciach.
Powyższe konstatacje prowadzą do następujących częściowych kon- Nadzór zewnętrzny nad kliniką prawa wzmacniany jest dodatko-
kluzji: kliniki prawa (ale tylko w zakresie prawa obywateli do nad- wo nadzorem uczelni, w której ramach klinika prawa działa, czego
zoru akademii w trybie dostępu do informacji publicznej) są trans- przejawem jest m.in. możliwość oceny działań i zaniechań osób
parentne, co do sfery faktów i standardów, na których oparte są działających w klinice prawa poprzez instrumenty odpowiedzial-
ich działania. Równocześnie chronione jednak przepisami ustaw ności dyscyplinarnej pracownika i  studenta, o  czym była mowa
szczególnych są dane, które wiążą się z samą treścią opinii prawnej powyżej. Wreszcie dorozumianym instrumentem nadzoru m.in.
jako efektem usługi bezpłatnego poradnictwa prawnego świadczo- co do sprawności toczących się postępowań o udzielenie porady
nego w ramach akademii. Ta treść może zostać ujawniona jedynie prawnej są mechanizmy wnioskowania o udzielenie informacji pu-
na żądanie organu procesowego na zasadach opisanych we wcze- blicznej, również szerzej już opisane. Równolegle, wobec wskaza-
śniejszych częściach cyklu. Nie oznacza to jednak w żadnym wy- nych mechanizmów nadzoru zewnętrznego, istnieje cały system
padku braku możliwości nadzoru nad samą treścią i kształtem opi- podejmowania czynności audytu wewnątrzklinicznego, na któ-
nii prawnych wytwarzanych w klinikach prawa. Wprost przeciwnie, ry składają się równorzędne rozwiązania takie jak mechanizmy
nadzór nad podmiotami działającymi w sieci na przykładzie klinik cross-checking, współpracy itd. Instrumenty nadzorowania jakości
prawa można ująć w co najmniej kilka różnych kategorii, z uwagi na czynności podejmowanych w klinice prawa są pochodną zasad or-
podmiot dokonujący czynności nadzoru. ganizacji sposobu pracy w klinice prawa. W ocenie piszącej należy
je również traktować jako element pomocny w  osiąganiu odpo-
Mechanizmy nadzoru w  zakresie poufności i  jakości pora- wiedniego poziomu jakości poradnictwa prawnego. Dlatego, bez
dy prawnej w ramach sieci podmiotów udzielających porady
prawnej i obywatelskiej na przykładzie klinik prawa
13 IV SAB/Gl 20/10, niepubl.
Sieć bezpłatnego poradnictwa prawnego w  ramach klinik prawa 14 Więcej informacji dostęnych na stronie Fundacji Uniwersyteckich Poradni Praw-
zorganizowana jest modelowo w zakresie nadzoru. Daje się zatem nych pod adresem internetowym: www.fupp.org.pl (26.4.2014).










Projekt „Opracowanie kompleksowych i trwałych mechanizmów wsparcia dla poradnictwa prawnego i obywatelskiego w Polsce”
38 współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
   34   35   36   37   38   39   40   41