Page 36 - KLINIKA-16-20-2014
P. 36
DEBATA ŚRODOWISKOWA
Problematyka poufności
w zakresie bezpłatnego poradnictwa
prawnego na przykładzie klinik prawa
Dr Małgorzata a dostęp do informacji publicznej
Wysoczyńska*
Omówiona dotąd problematyka poufności wiąże się z szeregiem kwestii procesowych.
Rzuca refl eks na powinności procesowe uczestników postępowań i fakt, że naruszenie
poufności relacji w tym zakresie może stać się przyczyną postępowania dyscyplinarne-
go. Instytucja tajemnicy zawodowej zatem przeciwstawiana jest transparentności działań
i stanowi swoisty kontratyp, w pewnych granicach, w zakresie jawnych działań podejmo-
wanych przez określone podmioty. Zasadniczym zatem pytaniem, jakie powstaje na tle
dotąd omówionych kwestii, jest wątpliwość, czy istnieją tego rodzaju okoliczności, które
uchylają, prócz wskazanych już wcześniej mechanizmów procesowych, poufność analizo-
wanych relacji pomiędzy podmiotem udzielającym porady a klientem.
Wreszcie należy rozważyć, czy spotykane są tego rodzaju sytuacje, w których istnieje moż-
liwość żądania określonych informacji nie tylko przez organy postępowania karnego, ale
również przez inne instytucje lub osoby, a na podmiotach udzielających porad prawnych
i obywatelskich będą spoczywać określone obowiązki przekazania żądanych danych. Czy
obowiązki te determinowane są w zależności od statusu podmiotu udzielającego porady,
czy może mają charakter bezwyjątkowy?
Kwestie te zostaną szczegółowo omówione w poniższym opracowaniu. W dużej mierze
poświęcone ono zostanie problematyce dostępu do informacji publicznej jako instytucji
przeciwstawiającej się istocie poufności, z drugiej zaś strony pozwoli wskazać, że pomimo
obowiązku poufności istnieją również takie mechanizmy kontrolne, które, szanując pouf-
ność, pozwalają jednocześnie badać poprawność, zasadność, rzetelność podejmowanych
czynności i doprowadzają tym samym do podejmowania działań audytu jakości usługi
prawniczej nienaruszającego poufności zastrzeżonej jako istoty kreującej ją relacji.
Wprowadzenie To zatem, co stanowi o spoiwie łączącym różne podmioty posłu-
Tytułem uwag wstępnych należy zaznaczyć, że w polskim porząd- gujące się środkami publicznymi w zakresie świadczenia bezpłat-
ku prawnym istnieje instytucja zobowiązująca określone podmioty nej pomocy prawnej, jest podleganie reżimowi ustawy z 6.9.2001 r.
1
do transparentności w zakresie ich działań podejmowanych w sfe- o dostępie do informacji publicznej . Równocześnie jest to podsta-
rze publicznej, o których ustawodawca zadecydował, że spełniają wowa, normatywna okoliczność, uchylająca, w specyfi cznym zakre-
warunki bycia informacją publiczną. Do ich obowiązków obecnie sie, zobowiązanie do zachowania szczególnych okoliczności w po-
należą i te związane z koniecznością analizowania treści wnio- ufności. W ostatnim artykule poświęconym systemowi bezpłatnej
sków o ujawnienie danych określanych jako informacja publiczna. pomocy prawnej i obywatelskiej rozważania dedykowane są ➜
W tych właśnie przypadkach modyfi kacji ulega zakres poufności
analizowanej w przedmiotowym cyklu. Do takich podmiotów za- * Autorka jest radcą prawnym przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Łodzi oraz
liczyć należy w szczególności kliniki prawa funkcjonujące na pu- opiekunem w Klinice Prawa – Klinice Praw Dziecka Wydziału Prawa i Adminstracji
Uniwersytetu Łódzkiego.
blicznych akademiach wyższych. 1 Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm., dalej jako: DostInfPubU.
Projekt „Opracowanie kompleksowych i trwałych mechanizmów wsparcia dla poradnictwa prawnego i obywatelskiego w Polsce”
współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 35
Problematyka poufności
w zakresie bezpłatnego poradnictwa
prawnego na przykładzie klinik prawa
Dr Małgorzata a dostęp do informacji publicznej
Wysoczyńska*
Omówiona dotąd problematyka poufności wiąże się z szeregiem kwestii procesowych.
Rzuca refl eks na powinności procesowe uczestników postępowań i fakt, że naruszenie
poufności relacji w tym zakresie może stać się przyczyną postępowania dyscyplinarne-
go. Instytucja tajemnicy zawodowej zatem przeciwstawiana jest transparentności działań
i stanowi swoisty kontratyp, w pewnych granicach, w zakresie jawnych działań podejmo-
wanych przez określone podmioty. Zasadniczym zatem pytaniem, jakie powstaje na tle
dotąd omówionych kwestii, jest wątpliwość, czy istnieją tego rodzaju okoliczności, które
uchylają, prócz wskazanych już wcześniej mechanizmów procesowych, poufność analizo-
wanych relacji pomiędzy podmiotem udzielającym porady a klientem.
Wreszcie należy rozważyć, czy spotykane są tego rodzaju sytuacje, w których istnieje moż-
liwość żądania określonych informacji nie tylko przez organy postępowania karnego, ale
również przez inne instytucje lub osoby, a na podmiotach udzielających porad prawnych
i obywatelskich będą spoczywać określone obowiązki przekazania żądanych danych. Czy
obowiązki te determinowane są w zależności od statusu podmiotu udzielającego porady,
czy może mają charakter bezwyjątkowy?
Kwestie te zostaną szczegółowo omówione w poniższym opracowaniu. W dużej mierze
poświęcone ono zostanie problematyce dostępu do informacji publicznej jako instytucji
przeciwstawiającej się istocie poufności, z drugiej zaś strony pozwoli wskazać, że pomimo
obowiązku poufności istnieją również takie mechanizmy kontrolne, które, szanując pouf-
ność, pozwalają jednocześnie badać poprawność, zasadność, rzetelność podejmowanych
czynności i doprowadzają tym samym do podejmowania działań audytu jakości usługi
prawniczej nienaruszającego poufności zastrzeżonej jako istoty kreującej ją relacji.
Wprowadzenie To zatem, co stanowi o spoiwie łączącym różne podmioty posłu-
Tytułem uwag wstępnych należy zaznaczyć, że w polskim porząd- gujące się środkami publicznymi w zakresie świadczenia bezpłat-
ku prawnym istnieje instytucja zobowiązująca określone podmioty nej pomocy prawnej, jest podleganie reżimowi ustawy z 6.9.2001 r.
1
do transparentności w zakresie ich działań podejmowanych w sfe- o dostępie do informacji publicznej . Równocześnie jest to podsta-
rze publicznej, o których ustawodawca zadecydował, że spełniają wowa, normatywna okoliczność, uchylająca, w specyfi cznym zakre-
warunki bycia informacją publiczną. Do ich obowiązków obecnie sie, zobowiązanie do zachowania szczególnych okoliczności w po-
należą i te związane z koniecznością analizowania treści wnio- ufności. W ostatnim artykule poświęconym systemowi bezpłatnej
sków o ujawnienie danych określanych jako informacja publiczna. pomocy prawnej i obywatelskiej rozważania dedykowane są ➜
W tych właśnie przypadkach modyfi kacji ulega zakres poufności
analizowanej w przedmiotowym cyklu. Do takich podmiotów za- * Autorka jest radcą prawnym przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Łodzi oraz
liczyć należy w szczególności kliniki prawa funkcjonujące na pu- opiekunem w Klinice Prawa – Klinice Praw Dziecka Wydziału Prawa i Adminstracji
Uniwersytetu Łódzkiego.
blicznych akademiach wyższych. 1 Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm., dalej jako: DostInfPubU.
Projekt „Opracowanie kompleksowych i trwałych mechanizmów wsparcia dla poradnictwa prawnego i obywatelskiego w Polsce”
współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 35