Page 38 - Klinika nr 22 (27)/2017
P. 38
debata środowisKowa
Wspólnota Państw Sahelu i Sahary (CEN-SAD). Została ona za- Przejdę teraz do czterech pozostałych, mocniej zintegrowanych
łożona w 1998 r. przez Traktat ustanawiający Wspólnotę Państw Wspólnot. Warto zwrócić uwagę, że przeważająca większość z ich
Sahelu i Sahary . Jest to największa z RECs – liczy 29 państw państw członkowskich znajduje się w Afryce Subsaharyjskiej.
34
członkowskich, w tym kilka spoza wspomnianych w nazwie or- Co się tyczy Wspólnego Rynku Afryki Wschodniej i Południowej
ganizacji obszarów. Do jej organów należą: Konferencja Szefów (COMESA), to organizacja ta została założona w 1993 r. Trakta-
43
Państw i Rządów, Rada Wykonawcza, Sekretariat Generalny, Rada tem COMESA (COMESA Treaty) , stanowiąc kontynuację zapo-
Gospodarczo-Społeczno-Kulturalna, a także Inwestycyjno-Han- czątkowanej przeszło dekadę wcześniej w Lusace inicjatywy re-
35
dlowy Bank Sahelu i Sahary . O planowanych przez CEN-SAD gionalnej. Jej organami przewidzianymi przez art. 7 Traktatu są:
inicjatywach pisał ze sceptycyzmem K. Czernichowski, uznając Władza COMESA (The Authority), Rada Ministrów (The Council of
je za typowe dla organizacji znajdujących się w bardziej zaawanso- Ministers), Trybunał Sprawiedliwości (The Court of Justice), Komi-
wanych stadiach integracji ekonomicznej . tet Prezesów Banków Centralnych (The Committee of Governors of
36
Pozostając przy RECs, których postęp w rozwoju jest raczej ogra- Central Banks), Komitet Międzyrządowy (The Intergovernmental
niczony, należy wspomnieć również Międzyrządową Władzę Committee), Komitety Techniczne (Technical Committees), Sekreta-
do spraw Rozwoju (IGAD), która zastąpiła funkcjonującą wcze- riat (The Secretariat) oraz Komitet Konsultacyjny (The Consultati-
śniej Międzyrządową Władzę do spraw Suszy i Rozwoju (IGADD). ve Committe). Poza tym należy wspomnieć jeszcze przynajmniej
Nowa organizacja została utworzona przez Porozumienie usta- o Banku Handlu i Rozwoju Afryki Wschodniej i Południowej
nawiające Międzyrządową Władzę do spraw Rozwoju (Agreement (The Trade and Development Bank of Eastern and Southern Africa,
37
Establishing the Inter-governmental Authority on Development) tzw. PTA Bank). COMESA skupia 19 państw, wśród których znaj-
z 1996 r. Co istotne, Porozumienie przewiduje w art. 7(i) promo- dują się, wbrew nazwie, także kraje północno-wschodniej Afry-
wanie i realizowanie celów COMESA, odwołano się do tej Wspól- ki – nie ma w niej natomiast wielu państw Afryki Południowej.
noty zresztą także w preambule. Organizacja skupia osiem państw Te zrzeszone są za to w liczącej 15 członków Wspólnocie Rozwo-
38
Afryki Wschodniej . Wśród jej organów znajdują się: Zgromadze- ju Południowej Afryki (SADC). Została ona założona w 1992 r.
nie Szefów Państw i Rządów (The Assembly of Heads of States and przez Traktat Wspólnoty Rozwoju Południowej Afryki (The Treaty
Government), Rada Ministrów (The Council of Ministers), Komitet of the Southern African Development Community) , jakkolwiek jest
44
Ambasadorów (The Committee of Ambasadors) oraz Sekretariat to kontynuacja wcześniejszej inicjatywy, Południowoafrykańskiej
(The Secretariat). Należy wyróżnić także Unię Międzyparlamen- Konferencji do spraw Koordynacji Rozwoju (SADCC). Co się ty-
tarną (The Inter Parliamentary Union, IPU-IGAD) i dwa fora: Forum czy instytucji SADC, to należy wyróżnić: Szczyt Szefów Państw
Społeczeństwa Obywatelskiego (The Civil Society Forum) oraz Fo- lub Rządów (The Summit of Heads of States or Government), Or-
39
rum Partnerów (The Partners Forum) . W końcu ostatnia ze słabiej gan do spraw Politycznych, Obrony i Bezpieczeństwa (The Organ
rozwiniętych RECs to Wspólnota Gospodarcza Państw Środko- for Politics, Defence and Security), Radę Ministrów (The Council of
woafrykańskich (ECCAS). Została ona powołana w 1983 r. przez Ministers), Sektorowe i Klastrowe Komitety Ministerialne (Secto-
Traktat ustanawiający Wspólnotę Gospodarczą Państw Środkowo- ral and Cluster Ministerial Committees), Stały Komitet Urzędników
afrykańskich (Treaty establishing the Economic Community of Central (The Standing Committe of Officials), Sekretariat (The Secretariat),
African States) , co stanowiło w istocie próbę rozwinięcia wcze- Trybunał (The Tribunal) oraz Komitety Narodowe (SADC National
40
śniejszych inicjatyw integracyjnych. ECCAS zrzesza 11 państw. Committees). W strukturze organizacji znajduje się także Forum
Wśród jej organów znajdują się: Konferencja Szefów Państw i Rzą- Parlamentarne (SADC Parliamentary Forum, SADC-P). Charakte-
dów (The Conference of Heads of States and Government), Rada Mini- rystyczną cechę tej Wspólnoty stanowi istnienie tzw. trojek, ure-
strów (The Council of Ministers), Sekretariat Generalny (The General gulowanych przez artykuł 9A Skonsolidowanego Tekstu Traktatu.
Secretariat), Komisja Konsultacyjna (The Consultative Commission) Pełnią one funkcje komitetów sterujących, które wykonują kom-
oraz Wyspecjalizowane Komitety Techniczne (Technical Specialized petencje decyzyjne pomiędzy spotkaniami członków określonych
Committees) . Traktat przewidział także Trybunał Sprawiedliwo- instytucji.
41
ści (The Court of Justice), jednak istnieje on jedynie na papierze . Następną z RECs stanowi Wspólnota Gospodarcza Państw Zachod-
42
nioafrykańskich (ECOWAS), która została założona już w 1975 r.
przez Traktat Wspólnoty Gospodarczej Państw Zachodnioafrykań-
45
34 Traktat ustanawiający Wspólnotę Państw Sahelu i Sahary. Nie znalazłem dostęp- skich (Treaty of the Economic Community of West African States) .
nej w Internecie wersji traktatu. Składa się ona z 15 państw Afryki Zachodniej. Do jej instytucji na-
35 Komisja Unii Afrykańskiej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Handlu Nowej
Zelandii, African Union handbook 2017, s. 132, https://www.africa-youth. leżą: Rada Szefów Państw i Rządów (The Authority of Heads of Sta-
org/base/wp-content/uploads/2017/02/AU-Handbook-2017_EN.pdf, dostęp: te and Government), Rada Ministrów (The Council of Ministers), Ko-
11.3.2017 r. misja ECOWAS (The ECOWAS Commission), Parlament ECOWAS
36 K. Czernichowski, op. cit., s. 156.
37 Porozumienie ustanawiające Międzyrządową Władzę ds. Rozwoju, http://www.
chr.up.ac.za/undp/subregional/docs/igad1.pdf, dostęp: 11.3.2017 r. 43 Traktat COMESA, http://www.comesacompetition.org/wp-content/uplo-
38 Licząc Erytreę, która nie uczestniczy jednak w spotkaniach organizacji od 2007 r. ads/2016/03/COMESA_Treaty.pdf, dostęp: 11.3.2017 r.
39 Komisja Unii Afrykańskiej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Handlu Nowej 44 Traktat Wspólnoty Rozwoju Południowej Afryki, http://www.sadc.int/
Zelandii, op. cit., s. 137. files/9113/5292/9434/SADC_Treaty.pdf, dostęp: 11.3.2017 r. Wersja z póź-
40 Traktat ustanawiający Wspólnotę Gospodarczą Państw Środkowoafrykańskich, niejszymi zmianami: Skonsolidowany Tekst Traktatu Wspólnoty Rozwoju Po-
www.wipo.int/edocs/trtdocs/en/eccas/trt_eccas.pdf, dostęp: 11.3.2017 r. łudniowej Afryki (The Consolidated Text of the Treaty of the Southern African
41 Na stronie internetowej organizacji (Organes de la CEEAC, http://www.ce- Development Community), https://www.sadc.int/files/5314/4559/5701/Con-
eac-eccas.org/index.php/pt/a-propos-de-la-ceeac/organes-de-la-ceeac, dostęp: solidated_Text_of_the_SADC_Treaty_-_scanned_21_October_2015.pdf, dostęp:
11.3.2017 r.) oraz w podręczniku: Komisja Unii Afrykańskiej, Ministerstwo Spraw 11.3.2017 r.
Zagranicznych i Handlu Nowej Zelandii, op. cit., s. 134−135; nie wylicza się wśród 45 Jednakże Traktat Wspólnoty Gospodarczej Państw Zachodnioafrykańskich (www.
organów Sieci Parlamentarzystów ECCAS (ECCAS Parliamentary Network). Por. internationaldemocracywatch.org/attachments/351_ecowas%20treaty%20
Z.K. Czernichowski, op. cit., s. 140, wcześniejsza praca, w której wspomina się o jej of%201975.pdf, dostęp: 11.3.2017 r.) został zastąpiony Zrewidowanym Trakta-
istnieniu. tem Wspólnoty Gospodarczej Państw Zachodnioafrykańskich z 1993 r. (African
42 Court of Justice of the Economic Community of Central African States [w:] http:// States Revised Treaty), www.ecowas.int/wp-content/uploads/2015/01/Revised-
www.aict-ctia.org/courts_subreg/eccas/eccas_home.html, dostęp: 11.3.2017 r. -treaty.pdf, dostęp: 11.3.2017 r.).
34 KliniKa nr 22 (27)/2017 www.fupp.org.pl
KLINIKA-22(27)-2016.indd 34 24.05.2017 11:05