Page 33 - Klinika nr 22 (27)/2017
P. 33

debata środowiskowa



             wielu właścicieli. Trybunał Konstytucyjny orzekł jednak, że: „Nie-  właścicieli nieruchomości położonych w  bezpośrednim kontak-
             trafny jest zatem zarzut wnioskodawców, iż zaskarżony przepis   cie z drogą krajową, o odśnieżenie czy naprawę chodników bądź
             art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy narusza konstytucyjną zasadę równości   jezdni. W takich wypadkach wystarczy ustalić właściwego zarząd-
             obywateli przez to, iż w sposób wybiórczy (wg kryterium posia-  cę, co nie powinno przysporzyć większych trudności, sprawdzić,
             dania tytułu własności nieruchomości) dzieli obywateli na tych,   czy dana czynność należy do jego ustawowych obowiązków, i zło-
             na których nakłada nowe obowiązki świadczenia pracy na rzecz in-  żyć odpowiedni wniosek. Najczęściej jednak można się spotkać
             nych podmiotów prawa. Obowiązki wynikające z art. 5 ust. 1 pkt 4   z sytuacjami, w których przez niedopełnienie obowiązków ciążą-
             ciążą na wszystkich właścicielach nieruchomości położonych przy   cych na określonych podmiotach dochodzi do zniszczenia czyje-
             ulicach w sposób równy, jakkolwiek zróżnicowany może być zakres   goś mienia bądź uszkodzenia ciała. W takich przypadkach wkra-
             obowiązków. Kryterium różnicującym zakres obowiązków będzie   cza się w sferę cywilnoprawną. Nie wystarczy już samo ustalenie
             długość przylegającego do nieruchomości chodnika i wyznaczają-  podmiotu, który nie zrealizował zadań przydzielonych mu przez
                                                            13
             cego w związku z tym rozmiar pracy zobowiązanego podmiotu” .   ustawodawcę. Trzeba także ustalić, że niewypełnienie obowiązków
             W tym miejscu należy rozważyć kwestię, czy właściciel nierucho-  było zawinione. Podobnych trudności może nastręczyć udowod-
             mości jest zawsze odpowiedzialny za dbanie o czystość na chod-  nienie istnienia związku przyczynowego między zaistniałą szkodą
             niku. W sytuacji, w której między nieruchomością a chodnikiem   a działaniem bądź zaniechaniem podmiotu zobowiązanego do wy-
             znajduje  się  choćby  niewielki  pas  zieleni  nienależący  do  właści-  konywania ustawowo określonych zadań. Na zakończenie warto
             ciela, a  przykładowo do  gminy, to  właśnie na  niej będzie ciążył   dodać, że zawsze należy pamiętać o przysługujących prawach. Nie
                                               14
             obowiązek utrzymywania czystości chodnika . W związku z tym   można bać się z nich korzystać. Jeżeli ktokolwiek doznaje jakie-
             oczywisty jest fakt, że to nie zarządca ani jednostka organizacyjna   goś uszczerbku na zdrowiu bądź mieniu w wyniku niewypełniania
             gminy, a właściciel jest zobowiązany do utrzymywania należytej   zadań przez zarządcę bądź jakąkolwiek osobę fizyczną, powinien
             czystości chodników położonych bezpośrednio przy nieruchomo-  wystąpić z odpowiednimi roszczeniami w stosunku do tych pod-
             ści prywatnej, jeżeli nie oddziela ich pas zieleni. „Pod pojęciem   miotów.
             zobowiązanego właściciela nieruchomości rozumie się rów-
             nież współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki   Streszczenie:
             organizacyjne i osoby posiadające nieruchomość w zarządzie lub   Częste zmiany przepisów prawnych i błędy związane z ich inter-
             użytkowaniu, a także podmioty władające nieruchomością, w tym   pretacją prowadzą do dezorientacji ludzi, którzy nie są fachowcami
             dzierżawców. Jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami   w tej dziedzinie. To spory problem społeczny, ponieważ obywatele
             wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność loka-  bardzo często nie zdają sobie sprawy z własnych praw czy obowiąz-
             li, obowiązki właściciela nieruchomości obciążają osoby sprawu-  ków. Celem regulowania jakiegoś obszaru nie jest przecież karanie
             jące zarząd nieruchomością wspólną lub bezpośrednio właścicieli   niewiedzy często starszych, schorowanych osób czy też ich wyko-
             lokali, jeżeli zarząd nie został wybrany” .         rzystywanie.  W  mniejszych  miejscowościach  możemy  dostrzec
                                          15
             Ustawa przewiduje od tej zasady wyjątki. W dalszej części art. 5   takie zjawiska bardzo często. Niejednokrotnie widzimy zniszczo-
             ust. 1 pkt 4 UtrzCzystU odnaleźć można następującą treść: „wła-  ne chodniki w okolicach nieruchomości, słyszymy skargi właści-
             ściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chod-  cieli z powodu nieusunięcia z dróg nieczystości. Ludzie obwiniają
             nika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie   o to najczęściej niewłaściwe podmioty bądź starają się dokonać na-
             pojazdów samochodowych”. W takiej sytuacji to na zarządzie dro-  praw na własną rękę.
             gi spoczywa obowiązek utrzymywania czystości na  chodnikach,   Dlatego celem artykułu jest przedstawienie problematyki utrzy-
             pod warunkiem że pobiera opłaty z tytułu postoju lub parkowa-  mania właściwego stanu technicznego i  czystości zarówno dróg
             nia na nim pojazdów samochodowych. Natomiast w przypadku,   krajowych, jak i chodników bezpośrednio przy nich położonych,
             gdy tego rodzaju należności pobiera gmina, to ona staje się pod-  określenie właściwego organu, którego obowiązkiem jest dbanie
             miotem zobowiązanym do dbania o porządek także w tych miej-  o nawierzchnię dróg i chodników, a także wyszczególnienie jego
             scach. Oczywiste jest, że w przypadku zdarzenia mającego miejsce   zadań, z  wyraźnym zastrzeżeniem tych, których realizacja jest
             na oblodzonym chodniku, w wyniku którego dowolna osoba pono-  obowiązkiem samych właścicieli nieruchomości.
             si szkodę na mieniu bądź zdrowiu, istotne będzie określenie pod-
             miotu zobowiązanego do utrzymania czystości na nim. Będzie on   Słowa kluczowe: droga krajowa, odpowiedzialność cywilnopraw-
             bowiem pociągnięty do odpowiedzialności cywilnoprawnej z tego   na, prawo administracyjne, zarządca dróg
             właśnie tytułu. Właściciel nie będzie jednak odpowiadał za szkodę,
             w przypadku gdy zlecił wykonywanie tychże prac porządkowych   A proper maintaining of technical condition and
             profesjonalnemu przedsiębiorstwu, które zajmuje się tego rodzaju   cleanliness on the national roads – legal entities
             działalnością .                                     responsible for it and civil responsibility.
                      16
             Podsumowanie                                        Summary
             Stan techniczny dróg krajowych czy ich należyte utrzymanie w czy-  Frequent changes in the legislation and errors caused by wrong inter-
             stości i  porządku jest nie tylko problemem należącym do  sfery   pretation lead to confusion of people who are not good enough informed
             publicznoprawnej. Nie chodzi tu przecież wyłącznie o roszczenia   in the law. It is a sizable social problem, because citizens very often are
                                                                 not aware of their right and duties. As we know, the main purpose of
             13  Wyr. TK z 5.11.1997 r., K 22/97, OTK 1997, Nr 3−4, poz. 41.  regulations is not punishment of unawareness – often oldish, ailing peo-
             14  P. Chmielnicki, Komentarz do  art.  5 ustawy o  utrzymaniu czystości i  porządku
              w gminach, teza 7, System Informacji Prawnej Lex 2007.  ple. This phenomenon is common in smaller towns. In the neighbour-
             15  Zob.  https://rf.gov.pl/porady-sezonowe/Odpowiedzialnosc_za_utrzymanie_  hood of buildings we  see ruined pavements, owners complain about
              drog__chodnikow__nieruchomosci___praktyczne_wskazowki_w_dochodzeniu_  rubbish on the road. The owners blame the wrong legal entities and try
              roszczen_za___zimowe___2509#_ftnref3; dostęp: 25.3.2017 r.
             16  Wyr. SN z 5.8.2005 r., II CK 595/04, Legalis.   to improve it on their own.

             www.edukacjaprawnicza.pl                                                 3(168) rok akademicki 2016/2017  29



       KLINIKA-22(27)-2016.indd   29                                                                          24.05.2017   11:05
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38