Page 9 - Klinika nr 23 (28)/2017

debata środowiskowa

Podkreślić należy, że każda kampania społeczna, o której mowa dentów uczestniczących w zajęciach w ramach uniwersyteckich
16
powyżej, musi być realizowana profesjonalnie w oparciu o wy- poradni prawnych .
pracowane standardy postępowania w danym obszarze i czę-
sto poprzedzona badaniami oraz oparta na ich wynikach. Edukacja prawna – możliwe zmiany legislacyjne
Warto w tym miejscu wskazać realizowane od lat przez Policję Powyższe rozważania wskazują, że do ustawy o nieodpłatnej po-
kampanie społeczne uwrażliwiające na działalność przestępców mocy prawnej i edukacji prawnej należy dodać postanowienia
wyłudzających pieniądze od starszych osób metodą „na wnucz- wprost odnoszące się do sposobu realizacji zadań związanych
10
ka ”, kampanię objętą honorowym patronatem przez Rzecznika z edukacją prawną społeczeństwa.
Praw Obywatelskich „Też chcemy być” na rzecz osób z niepełno- Warto więc, by projektodawcy poszczególnych nowelizacji:
sprawnością intelektualną , kampanię Rzecznika Praw Dziecka 1) wymienili sposoby prowadzenia edukacji prawnej (kampanie
11
„Jestem mamy i taty”, uwrażliwiającą na problem wikłania dzieci społeczne, ulotki, broszury, kampanie prowadzone w interne-
12
w sprawy rozwodowe rodziców , czy też kontrowersyjną kampa- cie, radio i telewizji),
nię „Smutny autobus” Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Admi- 2) nazwali grupy społeczne, do których kampanie powinny być
nistracji, zwracającą uwagę na problem bezpieczeństwa przewozu adresowane,
13
dzieci . Są to przykłady kampanii wywołujących debatę publiczną 3) określili podmioty, które mogłyby prowadzić poszczególne for-
i przemawiających do odbiorców. my edukacji w ramach wydatkowania środków na to przewi-
Niezwykle istotne jest, aby na potrzeby edukowania wykorzysty- dzianych w ustawie o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edu-
wać wszystkie możliwe kanały przekazu – szczególnie telewizję, kacji prawnej.
ale również radio. Internet w dalszym ciągu nie jest najbardziej Nadto warto, aby w jasny sposób:
rozpowszechnionym narzędziem przekazu treści edukacyjnych, 1) określili podział środków i przewidzieli środki zarówno na ba-
choć według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2016 r. dania poprzedzające wprowadzenie konkretnych kampanii, jak
14
dostęp do niego miało 80,4% gospodarstw domowych . Czym in- i na profesjonalne prowadzenie kampanii,
nym jednak jest sam dostęp do tego medium, a czym innym korzy- 2) określili możliwość powierzania zadań związanych z realiza-
stanie z niego przez wszystkich domowników. Warto więc w dal- cją zadania edukacji prawnej podmiotom specjalizującym się
szym ciągu prowadzić kampanie drogą tradycyjną, w tym również w tym obszarze – mam tu na myśli firmy PR, prowadzące kam-
poprzez tworzenie ulotek i broszur dedykowanych konkretnym panie medialne,
grupom odbiorców. 3) określili środki na opracowanie broszur, ulotek, podręczników
Warto zwrócić uwagę, że potencjał ustawy o nieodpłatnej pomo- ze scenariuszami zajęć zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych.
cy prawnej oraz edukacji prawnej dopuszcza prowadzenie eduka- Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej
cji prawnej również poprzez aktywne zajęcia, lekcje czy wykłady, przewiduje, że do zlecania zadań publicznych w zakresie eduka-
które mogą być prowadzone przez przedstawicieli poszczególnych cji prawnej stosuje się przepisy art. 13–19a ustawy z 24.4.2003 r.
samorządów zawodowych. Ogromne możliwości dostrzegam o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie , co oznacza,
17
w zajęciach prowadzonych w szkołach niższego stopnia przez od- że każdorazowo na realizację tych działań powinien być ogłasza-
powiednio przygotowanych do tego studentów wydziałów prawa ny konkurs ofert, w wyniku którego wyłoniony będzie podmiot
pod opieką prawników. Istotne będzie dla ich realizacji opracowa- je realizujący. Zgodnie z art. 13a PożPubWolontU ogłoszenie takie
nie scenariuszy przykładowych zajęć, odpowiednio dostosowa- powinno zawierać informacje o: 1) rodzaju zadania; 2) wysokości
nych do potrzeb młodego odbiorcy. D. Woźniakowska-Fajst wskazu- środków publicznych przeznaczonych na realizację tego zadania;
je na wiele plusów w przypadku powierzenia zajęć prawnikom (lub 3) zasadach przyznawania dotacji; 4) terminach i warunkach re-
też studentom prawa): „(1) zajęcia będą kierowane do uczniów, alizacji zadania; 5) terminie składania ofert; 6) trybie i kryteriach
którzy są naprawdę zainteresowani, (2) prawnicy mogą uczyć tego, stosowanych przy wyborze ofert oraz terminie dokonania wybo-
co uważają za ważne i przydatne, (3) uczniowie na regularnych ru ofert; 7) zrealizowanych przez organ administracji publicznej
szkolnych zajęciach z WOS-u zajmą się tym, co z ich perspekty- w roku ogłoszenia otwartego konkursu ofert i w roku poprzednim
wy jest najważniejsze ‒ przygotowaniem do egzaminu pod kątem zadaniach publicznych tego samego rodzaju i związanych z nimi
przedmiotów preferowanych przez uczelnie, a na zajęciach poza- kosztami, ze szczególnym uwzględnieniem wysokości dotacji
lekcyjnych mogą poszerzać swoją wiedzę bezinteresownie ‒ bez przekazanych organizacjom pozarządowym i podmiotom, o któ-
15
18
troski o ocenę, która liczy się przy zdawaniu na studia ”. Zajęcia rych mowa w art. 3 ust. 3 .
takie mogą mieć charakter zajęć pozalekcyjnych. Nadto mogą być Każda więc organizacja pozarządowa, która ma chęć i możliwości
adresowane do różnych grup, np. osób starszych, zagrożonych wy- realizacji zadania w obszarze edukacji prawnej w oparciu o ustawę
kluczeniem ekonomicznym.
Potencjał studentów i ich aktywności w obszarze realizowania za- 16 Inspiracji związanych z prowadzeniem zajęć szukać można w publikacjach, takich
jęć ocenić można jako ogromny – może to być również rola stu- jak: Edukacja prawna w szkole, Poradnik dla nauczycieli, Ośrodek Rozwoju Edu-
kacji, 2016, a także W. Klaus, D. Woźniakowska-Fajst, Inspirator edukacji prawnej:
http://www.isp.org.pl/uploads/pdf/173991875.pdf, dostęp: 15.9.2017 r.
10 Zob.: http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/144842,Nie-daj-sie-zrobic-na-wnuczka- 17 Tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1817 ze zm., dalej jako: PożPubWolontU.
-kampania-spoleczna.html, dostęp: 15.9.2017 r. 18 Chodzi tu o: osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie prze-
11 Zob.: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/kampania-te%C5%BC-chcemy-by%C4%87-0, pisów o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej,
dostęp: 15.9.2017 r. o stosunku Państwa do innych Kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwa-
12 Zob.: https://brpd.gov.pl/jestemmamyitaty/, dostęp: 15.9.2017 r. rancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowa-
13 Zob.: https://www.youtube.com/watch?v=LP5WB6OXv1g, dostęp: 15.9.2017 r. dzenie działalności pożytku publicznego; stowarzyszenia jednostek samorządu
14 Społeczeństwo Informacyjne w Polsce 2016 r., Główny Urząd Statystyczny, opra- terytorialnego; a także spółdzielnie socjalne; spółki akcyjne i spółki z ograniczoną
cowanie sygnalne, s. 4. odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na pod-
15 D. Woźniakowska-Fajst, współpraca M. Stec, J. Śliwa, Edukacja prawna – możliwo- stawie przepisów ustawy z 25.6.2010 r. o sporcie (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r.
ści, szanse, bariery, INPRIS, s. 48 i 49, http://www.inpris.pl/fileadmin/user_uplo- poz. 1463 ze zm.), które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznacza-
ad/documents/Obywatel_i_Prawo/Raport_Edukacja_prawna_obywateli.pdf, do- ją całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku
stęp: 15.9.2017 r. do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.

www.edukacjaprawnicza.pl 1(169) rok akademicki 2017/2018 5

KLINIKA 23(28) 2017.indd 5 06.11.2017 14:49