Page 10 - Klinika nr 23 (28)/2017

debata środowisKowa

o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej, powinna i wolności innych”. Odpowiednia synergia pomiędzy poziomem
na bieżąco śledzić informacje zamieszczane w Biuletynie Infor- edukacji prawnej oraz działalnością punktów nieodpłatnej pomo-
macji Publicznej, wywieszane w siedzibach organu administracji cy prawnej będzie skutkować zmniejszeniem liczby spraw, z który-
publicznej w miejscu przeznaczonym na zamieszczanie ogłoszeń, mi obywatele występować będą na drogę sądową; stosowane mogą
a także na stronach internetowych danego organu administracji być alternatywne sposoby rozwiązywania sporów.
publicznej. Środkami komunikacji, w których również mogą Mam nadzieję, że wziąwszy pod uwagę powyższe pozytywne zmia-
się pojawić ogłoszenia o konkursach, mogą być – w zależno- ny, jakie efektywnie prowadzona edukacja prawna może spowodo-
ści od rodzaju zadania publicznego ‒ dzienniki lub tygodniki wać, kolejne lata pozwolą na pełną realizację postanowień ustawy
o zasięgu ogólnopolskim, regionalnym lub lokalnym. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej, również
Przywołany wcześniej projekt nowelizacji ustawy o nieodpłatnej w obszarze zapewnienia obywatelom dostępu do tej formy edu-
pomocy prawnej oraz edukacji prawnej złożony do Sejmu przez kacji.
Prezydenta w sierpniu 2017 r. w odniesieniu do przepisów doty- Efektywność edukacji prawnej prowadzonej wśród obywateli może
czących edukacji prawnej zakłada wprowadzenie do ustawy art. 3c być uzyskana nie tylko poprzez wprowadzenie zaproponowanych
w brzmieniu: w niniejszym artykule zmian legislacyjnych (za którymi podążą
„1. Edukacja prawna obejmuje działania edukacyjne zmierzające odpowiednie środki finansowe), ale również podejmowanie sta-
do zwiększenia świadomości prawnej społeczeństwa, dotyczące łych działań przez wszystkie podmioty, które dotychczas już takie
w szczególności upowszechniania wiedzy o: działania prowadziły.
1) możliwościach dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej i nie- W definicję przedmiotowego zagadnienia wpisana jest bowiem
odpłatnego poradnictwa obywatelskiego; ustawiczność wysiłków zmierzających do wyposażenia obywateli
2) prawach i obowiązkach obywatelskich; w wiedzę prawną na poziomie umożliwiającym zapobieganie wy-
3) działalności krajowych i międzynarodowych organów ochrony kluczeniu prawnemu oraz dążenie do zachowania porządku praw-
prawnej; nego .
20
4) mediacji oraz sposobach pozasądowego rozwiązywania sporów;
5) możliwościach udziału obywateli w konsultacjach publicznych Streszczenie
oraz w procesie stanowienia prawa. Niniejszy artykuł analizuje realizację postanowień ustawy o nie-
2. Zadania, o których mowa w ust. 1, mogą być realizowane w for- odpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej po przeszło
mach, które w szczególności polegają na opracowaniu informato- rocznym funkcjonowaniu tego aktu prawnego. Autorka w swych
rów i poradników, prowadzeniu otwartych wykładów i warsztatów, rozważaniach skupia się na zagadnieniu edukacji prawnej i moż-
rozpowszechnianiu informacji za pośrednictwem środków maso- liwościach realizacji odnoszących się do niej założeń tej ustawy.
wego przekazu i innych form komunikacji przyjętych zwyczajowo,
19
w tym prowadzeniu kampanii społecznych” . Słowa kluczowe: edukacja prawna, organizacje pozarządowe,
świadomość prawna obywateli, kliniki prawa, przedsądowa pomoc
Zakończenie prawna
Edukacja prawna jest niezbędnym elementem, który musi za-
istnieć w celu realizacji założeń ustawy o nieodpłatnej pomocy For now without legal education. Considerations on
prawnej i edukacji prawnej. Jest ona konieczna do podniesienia implementation of the provisions of the Act on Free
świadomości obywateli związanej z najważniejszymi instytucja- Legal Aid and Legal Education
mi obowiązującymi w porządku prawnym, zagrożeniami, jakie
płyną ze strony nieuczciwych lub bazujących na nieporadności Summary:
życiowej obywateli podmiotów. Skuteczna i efektywna edukacja This article analyzes the implementation of the provisions of the Law
prawna musi być dostosowana zarówno w swej formie, jak i treści on Free Legal Aid and Legal Education after more than a year of func-
do odbiorcy. Wypracowany na przestrzeni lat dorobek organizacji tioning of this legal act. Author focuses on the issue of legal education
oraz ekspertów zajmujących się tą problematyką – zarówno prak- and possibilities of realization of the relevant provisions of the Act in
tyków, jak i teoretyków – powinien stanowić punkt wyjścia przy its deliberations.
planowanych działaniach edukacyjnych. Jak słusznie wskazywał
ustawodawca w uzasadnieniu do ustawy: „zakłada się, że osoba Keywords: Legal education, non-governmental organizations, legal
o wysokiej świadomości i kulturze prawnej nie tylko będzie docho- awareness of citizens, legal clinics, pre-judicial legal aid
dziła ochrony swoich praw, lecz również nie będzie naruszała praw

Część moich postulatów znalazła więc w projekcie odzwierciedlenie. Cieszy fakt Por. definicję zamieszczoną na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwo-
19 20
podjęcia próby dookreślenia form realizacji zadań w obszarze edukacji prawnej. ści: https://ms.gov.pl/pl/dzialalnosc/edukacja-prawna/, dostęp: 15.9.2017 r.

6 KliniKa nr 23 (28)/2017 www.fupp.org.pl

KLINIKA 23(28) 2017.indd 6 06.11.2017 14:49