Page 19 - Klinika Nr 31–32 (36–37)/2021–2022

NAUCZANIE KLINICZNE

Jednocześnie sankcje, które mogą zostać zastosowane wobec le- (nieprzedstawienie stanowiska jest równoznaczne z akceptacją
karza, pielęgniarki, położnej, fizjoterapeuty itd., nie będą miały wniosku w zakresie dotyczącym okoliczności w nim wskazanych
dla klientów kliniki prawa charakteru kompensacyjnego, bo kara oraz kwoty). Propozycja nie może być wyższa niż maksymalna wy-
pieniężna, o której np. mowa w ustawie o izbach lekarskich , jest sokość odszkodowania i zadośćuczynienia, czyli maksymalna wy-
35
przekazywana na cele społeczne związane z ochroną zdrowia. sokość świadczenia (odszkodowania i zadośćuczynienia) z tytułu
Pozostałe kary to nagana, upomnienie, zakaz pełnienia funkcji jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego pacjenta,
w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia na czas wska- która w przypadku zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdro-
zany w ustawie, ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu wia pacjenta wynosi 100 000 zł, natomiast w przypadku śmierci
zawodu oraz możliwość zawieszenia w prawach do wykonywania pacjenta wynosi 300 000 zł .
38
zawodu czy nawet jego pozbawienie. Postępowanie przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zda-
W celu wszczęcia postępowania z zakresu odpowiedzialności za- rzeniach medycznych zawiesza się, w przypadku toczącego się
wodowej należy złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia w związku z tym samym zdarzeniem postępowania, w przed-
przewinienia do rzecznika odpowiedzialności zawodowej danego miocie odpowiedzialności zawodowej osoby wykonującej zawód
samorządu, np. lekarzy, który po powzięciu informacji jest zobo- medyczny lub postępowania karnego w sprawie o przestępstwo.
wiązany wszcząć postępowanie wyjaśniające lub odmówić wszczę- Ponadto postępowania przed wojewódzką komisją nie wszczyna
cia postępowania. się, a wszczęte umarza w przypadku, gdy w związku z tym samym
Odpowiedzialność zawodowa jest formalna, wobec czego np. każdy zdarzeniem prawomocnie osądzono sprawę o odszkodowanie lub
przypadek zawinionej niestaranności w udzielaniu świadcze- zadośćuczynienie pieniężne albo toczy się postępowanie cywilne
nia zdrowotnego stanowi przewinienie zawodowe, niezależnie w tej sprawie.
od tego, czy z powodu tej niestaranności doszło do jakiejkolwiek Jak można przeczytać w raporcie Najwyższej Izby Kontroli, system
szkody na osobie, czy nawet do powstania konkretnego niebezpie- pozasądowego orzekania o zdarzeniach medycznych przez woje-
czeństwa. Ewentualna szkoda wpływa jedynie na deskrypcję czynu wódzkie komisje nie zapewnia pacjentowi skutecznego dochodze-
39
przypisanego i na sądowy wymiar kary. nia rekompensat za szkody powstałe podczas leczenia . Mając po-
Kolejnym rozwiązaniem do rozważania przez osoby przygotowu- wyższe na uwadze, warto klientom studenckich poradni prawnej
jące opinię prawną z zakresu prawa medycznego jest postępowanie wskazać wady i zalety omawianego rodzaju dochodzenia roszczeń.
przed wojewódzką komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycz- Wiele spraw, które trafiają do kliniki prawa, dotyczy także praw
nych. Komisja ta orzeka o zaistnieniu zdarzenia medycznego, czyli pacjenta, które zostały szczegółowo opisane przez ustawodawcę .
40
zakażenia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, Decyzja, czy doszło w konkretnej sprawie do naruszenia prawa pa-
uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta albo jego śmierci cjenta czy nie, należy do RPP. Złożenie skargi do RPP i postępowa-
– będącego następstwem postępowania niezgodnego z aktualną nie przed nim jest bezpłatne. Wniosek powinien zawierać oznacze-
wiedzą medyczną (art. 67a PrPacjRPU). Ten rodzaj postępowania nie wnioskodawcy, oznaczenie pacjenta, którego dotyczy sprawa,
ma jednak jedynie zastosowanie do zdarzeń medycznych będą- oraz zwięzły opis stanu faktycznego. Rzecznik Praw Pacjenta może
cych następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu, rozpocząć postępowanie wyjaśniające, jeżeli na podstawie wniosku
co sprawia, że wiele spraw, z którymi zwracają się klienci studenc- uzna, że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż doszło do narusze-
kich poradni prawnych, nie będzie spełniało ww. przesłanki. nia praw pacjenta. Sprawa może zakończyć się jej podjęciem przez
Wniosek składa się do komisji właściwej ze względu na siedzibę ten organ, wyjaśnieniem pacjentowi, jakie środki prawne mu przy-
szpitala. Co ważne wnosi się go w terminie roku od dnia, w którym sługują w konkretnym przypadku, przekazaniem sprawy według
podmiot składający wniosek dowiedział się o zakażeniu, uszko- właściwości lub niepodjęciem jej przez RPP. Z kolei postępowanie
dzeniu ciała lub rozstroju zdrowia. Informacja nt. przedawnienia wyjaśniające przed RPP może zakończyć się stwierdzeniem na-
powinna każdorazowo zostać uwypuklona w ramach przygotowy- ruszenia praw pacjenta lub nie. Jeżeli RPP stwierdzi naruszenie
wanej opinii prawnej. Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego praw pacjenta, to może zwrócić się z odpowiednią informacją,
jest obarczony opłatą, która wynosi 200 zł. Procedura dochodzenia wskazującą na złamanie przepisów do podmiotu prowadzącego
roszczeń przed komisją ma charakter złożony i odbywa się zasad- działalność leczniczą, którego to dotyczy. Może także wystąpić
niczo w dwóch etapach – pierwszy stanowi postępowanie w spra- np. z wnioskiem do organu nadzorującego szpital o zastosowanie
wie ustalenia, czy zdarzenie, którego następstwem była szkoda, środków prawnych względem niego. Istnieje także możliwość wy-
stanowiło zdarzenie medyczne, zaś w drugim etapie następuje stąpienia z powództwem cywilnym do sądu w przypadku stwier-
ustalenie wysokości należnego wnioskodawcy odszkodowania lub dzenia zawinionego naruszenia praw pacjenta (art. 4 PrPacjRPU).
zadośćuczynienia, a następnie wypłata tych świadczeń . W opinii W ocenie Autorki warto zwrócić uwagę klienta studenckiej poradni
36
prawnej, która jest przygotowywana w klinice prawa, w ocenie Au- prawnej, że aktywność w tym zakresie będzie po jego stronie i od-
torki warto podkreślić, że do zadań komisji nie należy przyznanie wołać się do wskazanych wcześniej przesłanek odpowiedzialności
odszkodowania czy zadośćuczynienia. To ubezpieczyciel za po- cywilnej.
średnictwem wojewódzkiej komisji przedstawia podmiotowi skła-
dającemu wniosek propozycję odszkodowania i zadośćuczynienia.
Ubezpieczyciel ma 30 dni na przedstawienie podmiotowi skła-
37
dającemu wniosek propozycji odszkodowania i zadośćuczynienia
38 K. Syroka-Marczewska, P. Winciunas, Postępowanie przed wojewódzkimi komisjami
35 Ustawa z 2.12.2009 r. o izbach lekarskich, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1342 ze zm. ds. zdarzeń medycznych, [w:] E. Zielińska, T. Dukiet-Nagórska, A. Liszewska (red.),
36 D. Karkowska, J. Chojnacki, Postępowanie przed wojewódzką komisją do spraw System Prawa Medycznego. Tom III. Odpowiedzialność prawna w związku z czyn-
orzekania o zdarzeniach medycznych, Warszawa 2014, s. 53. nościami medycznymi, Warszawa 2021, s. 969 i n.
37 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o bezskutecznym upływie ter- 39 Zob. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/dochodzenie-roszczen-pacjentow.html
minu do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy albo licząc od dnia (dostęp: 3.12.2021 r.).
doręczenia orzeczenia wojewódzkiej komisji o zdarzeniu medycznym wydanego 40 Ustawa z 6.11.2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, t.j. Dz.U.
w wyniku złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. z 2020 r. poz. 849 ze zm.

18 KLINIKA Nr 31-32 (36-37)/2021-2022 fupp.org.pl

Klinika 31-32(36-37) 2021-2022.indb 18 17.12.2021 11:33
17.12.2021 11:33
Klinika 31-32(36-37) 2021-2022.indb 18