Page 18 - Klinika Nr 33–34 (38–39)/2022

WPŁYW KLINIK NA PRZYSZŁOŚĆ SPOŁECZNĄ

powszechnie w polskiej rzeczywistości prawnej, spowoduje daleko przy zachowaniu wymogu uzupełnienia takiego dokumentu o imię
idące przemiany, skutkujące rozwojem elektronicznych form urzę- i nazwisko osoby opatrującej pismo pieczęcią.
dowej komunikacji na styku podmiotów publicznych i obywateli Kwestia unormowana w art. 14 § 1b KPA kreuje podstawy dla
oraz przekształci dotychczasowe ścieżki postępowania w tej dzie- zautomatyzowanego załatwiania spraw przy wykorzystaniu pism
dzinie życia społecznego. opatrzonych elektroniczną pieczęcią organu administracji publicz-
nej. Takie rozwiązanie pozwoli na automatyczne generowanie za-
Zmiany w Kodeksie postępowania administracyjnego świadczeń i potwierdzeń oraz w znacznym stopniu przyczyni się
Zmiany wprowadzone przez ustawę o doręczeniach elektronicz- do wyeliminowania błędów wywołanych przez czynnik ludzki,
nych w odniesieniu do ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowa- co jest formą zabezpieczenia organu . Jak zauważa M. Wilbrandt-
14
nia administracyjnego (dalej: KPA), koncentrują się wokół rozwią- -Gotowicz przedmiotowy przepis nie powinien być stosowany
zania wprowadzającego zasadę równoważności pism stanowiących w sprawach wymagających wydania decyzji administracyjnej
formę załatwienia sprawy administracyjnej, a sporządzonych za- z uwagi na istnienie zagrożeń wobec gwarancji praw procesowych
równo w postaci elektronicznej, jak i w postaci tradycyjnej – papie- jednostki. Ponadto zautomatyzowanie opisywanego procesu wią-
rowej. Nowe rozwiązania dotyczą także ujednolicenia mechanizmu załoby się z obligatoryjną zmianą definicji aktu administracyjnego,
komunikacji z organami administracji publicznej poprzez usługę który uznaje się obecnie za oświadczenie woli organu .
15
rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publiczną usługę Konsekwencją norm wynikających z art. 14 § 1b KPA jest art. 14
hybrydową. Przez usługę rejestrowanego doręczenia elektronicz- § 1c, który reguluje załatwianie spraw poprzez wykorzystanie
nego rozumie się usługę umożliwiającą przesłanie danych między usług on line udostępnianych przez organy administracji pu-
organem a stroną drogą elektroniczną i zapewniającą dowody dorę- blicznej. Identyfikacja osoby zainteresowanej odbywa się również
czenia, w tym dowód wysłania i otrzymania danych, oraz chroniącą w sposób elektroniczny. To rozwiązanie istotnie usprawni działa-
przesyłane dane przed ryzykiem utraty, kradzieży, uszkodzenia nia organu i wpłynie pozytywnie na szybkość załatwienia sprawy.
lub jakiejkolwiek nieupoważnionej zmiany. Natomiast publiczną Ponadto nowy przepis art. 14 § 1d stwarza możliwość kierowania
usługę hybrydową definiuje się jako usługę pocztową świadczoną wszelkich pism do organów administracji publicznej w postaci pa-
przez wyznaczonego do tego celu operatora, jeżeli nadawcą prze- pierowej lub elektronicznej.
syłki listowej jest podmiot publiczny. Regulacje zawarte w usta- Powyższe uregulowania wiążą się z koniecznością stworzenia bazy
wie nie wskazują wprost, czy strona, składając wniosek, będzie adresów elektronicznych obywateli. Wdrożenie takiej bazy spo-
mogła skorzystać z publicznej usługi hybrydowej. Ta kwestia zo- woduje uproszczenie zasad dotyczących wnoszenia i doręczania
stała uszczegółowiona w uzasadnieniu do projektu ustawy, gdzie pism. W obecnej sytuacji, wysyłając pismo do podmiotu niepu-
doprecyzowano, że do korzystania z publicznej usługi hybrydowej blicznego, adresat otrzymuje informację na pocztę elektroniczną,
uprawnione są tylko podmioty publiczne. gdzie może odebrać pismo i się z nim zapoznać. Taka forma nie
Znacznej rewolucji podlega obowiązująca dotąd zasada zała- zapewnia gwarancji potwierdzenia otrzymania powiadomienia i pi-
twiania spraw w formie pisemnej lub w formie dokumentu elek- sma, co jest istotne chociażby z punktu widzenia liczenia terminów
tronicznego. Dotychczas wykorzystywany zwrot „dokument procesowych. Ponadto organ jest zobligowany do weryfikacji zgody
elektroniczny” nie jest trafny, ponieważ dane zawarte w takim na doręczenie elektroniczne. Przy korzystaniu z publicznej usługi
dokumencie nie muszą być wyrażone w formie pisemnej; zgodnie rejestrowanego doręczenia elektronicznego nastąpi ono na adres
z definicją może być to na przykład nagranie dźwiękowe lub wi- do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicz-
deo. Unormowanie to jest potencjalnym źródłem zagrożenia w sy- nych, natomiast w przypadku prowadzenia sprawy przez pełno-
tuacji, kiedy nie określono wzoru dla dokumentu elektronicznego mocnika – na adres do doręczeń elektronicznych wskazany w pi-
i strona, korzystając z możliwości załatwienia sprawy za pomocą śmie. W przypadku braku adresu w bazie adresów elektronicznych
tej formy, prześle organowi dokument elektroniczny nie wyrażony doręczenie następuje na adres do doręczeń elektronicznych skoja-
za pomocą znaków pisma. rzony z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektro-
Dokonana na gruncie wprowadzanej ustawy zmiana polegająca nicznego, z którego wniesiono podanie.
na znowelizowaniu art. 14 KPA i dodaniu uzupełniającego normy Przytoczone uregulowania będą skutkować znacznym ułatwieniem
prawne w nim zawarte § 1a równoważy formę pisma w postaci pa- w obiegu dokumentacji administracyjnej i stanowią rozwiązanie
pierowej z pismem w postaci elektronicznej . Pisma bezsprzecz- alternatywne dla konieczności tworzenia wielu odrębnych syste-
13
nie muszą zostać opatrzone podpisem, odpowiednio dobranym mów doręczeń i komunikacji stosowanych przez różne podmioty
do wykorzystywanej formy. W przypadku zatem posługiwania się wykonujące zadania publiczne. Niektóre z nich, jak na przykład Za-
pismem w postaci papierowej opatruje się go podpisem własno- kład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), aby poradzić sobie z dorę-
ręcznym, natomiast przy pismach w postaci elektronicznej używa czeniami, musiały stworzyć swój wewnętrzny system komunikacji.
się podpisu elektronicznego, tj. kwalifikowanego podpisu elektro- To rozwiązanie jest uciążliwe dla obywateli załatwiających sprawy
nicznego, podpisu zaufanego lub podpisu osobistego. Wskazany administracyjne we wspomnianej instytucji z uwagi na koniecz-
przepis zapewnia brak konieczności każdorazowego doprecyzowa- ność utworzenia specjalnego konta na platformie ZUS do komuni-
nia w poszczególnych przepisach dotyczących podań, wniosków, kacji tylko z tym organem administracji publicznej. Po wprowadze-
decyzji, postanowień, wezwań, zaświadczeń oraz innych rodzajów niu omawianej ustawy ten problem zostanie rozwiązany. Powstanie
pism dyspozycji dotyczącej formy elektronicznej. Dodatkowo ure- specjalna baza adresów elektronicznych, a nadawca pisma uzyska
gulowano możliwość posługiwania się pismem opatrzonym kwali- pewność, że doręczenie na wybrany z bazy adres jest skuteczne;
fikowaną pieczęcią elektroniczną organu administracji publicznej będzie bowiem dysponował stosownym dowodem doręczenia.

14 M. Wierzbowski, [w:] R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Kodeks postępowania admi-
nistracyjnego. Komentarz, Legalis 2021, art. 14.
13 P.M. Przybysz, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz aktualizowa- 15 M. Wilbrandt-Gotowicz, [w:] M. Wilbrandt-Gotowicz (red.), Doręczenia elektronicz-
ny, Lex/el. 2022, art. 14. ne. Komentarz, LEX/el. 2021, art. 61.

edukacjaprawnicza.pl KLINIKA Nr 33–34 (38–39)/2022 17

16.02.2023 11:43
Klinika 33-34(38-39) 2022-2023.indb 17 16.02.2023 11:43
Klinika 33-34(38-39) 2022-2023.indb 17