Page 18 - "Klinika" Nr 37-38 (42-43) 2024
P. 18

WPŁYW KLINIK NA PRZYSZŁOŚĆ SPOŁECZNĄ


        w ramach nauczania klinicznego obejmującego wskazaną proble-  Po trzecie, brak schronisk prowadzi niekiedy również do zawiera-
        matykę. Przygotowanie studentów w ramach nauczania klinicz-  nia umów przez gminy z tzw. przytuliskami, które nie spełniają
        nego mogłoby rozpocząć się wraz z rozpoczęciem roku akademic-  określonych prawem wymogów. Schronisko natomiast musi speł-
        kiego i trwać co najmniej do stycznia, bowiem to najczęściej wtedy   niać warunki określone w ustawie z 11.3.2004 r. o ochronie zdro-
        organizacje zaczynają otrzymywać projekty programów do zaopi-  wia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz
        niowania. W ramach dalszych części artykułu omówione zostaną   rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 20.1.2022 r.
        poszczególne elementy gminnych programów oraz istotne kwestie,   w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowa-
        na które zwrócić uwagę powinni zarówno na etapie ich opiniowania   dzenia schronisk dla zwierząt . Ponadto, jeżeli schronisko jest
                                                                                    14
        studenci klinicyści, jak i nauczyciele kliniczni przygotowujący stu-  prowadzone przez przedsiębiorcę, musi on uzyskać – w myśl art. 7
        dentów do wspierania organizacji w tym zakresie.     ust. 1 pkt 3 ustawy z 13.9.1996 r. o utrzymaniu czystości i po-
                                                                          15
                                                             rządku w gminach  – zezwolenie na jego prowadzenie, a więc speł-
        Zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca             nić dodatkowe wymagania określone przez radę gminy w drodze
        w schronisku dla zwierząt                            uchwały . W ocenie NSA gmina może zapewnić zwierzętom miej-
                                                                   16
        W programie gmina powinna zapewnić bezdomnym zwierzętom   sce tylko w takim schronisku, które faktycznie spełnia wszystkie
        miejsce w schronisku dla zwierząt. Opiniujący powinien zwrócić   wymogi prawne .
                                                                        17
        uwagę w tym zakresie na dwie istotne kwestie.        W związku z powyższym – w ramach przygotowania studentów
        Po pierwsze, OchrZwierzU definiując termin „schronisko dla zwie-  do opiniowania – konieczne są zajęcia przekazujące wiedzę w za-
        rząt”, odwołuje się do ustawy z 11.3.2004 r. o ochronie zdrowia   kresie wymogów prawnych, jakie muszą spełniać schroniska dla
                                                  8
        zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt  poprzez   zwierząt, a także zasad dotyczących należytej opieki nad zwierzę-
        wskazanie, że jest to miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzę-  tami bezdomnymi. Na etapie opiniowania programu studenci klini-
        tami domowymi, spełniające warunki w niej określone. Zgodnie   cyści na podstawie zdobytej wiedzy powinni zaś zweryfikować fakt
        z art. 4 pkt 17 OchrZwierzU zwierzę domowe to zwierzę tradycyj-  posiadania przez daną placówkę wymaganego przepisami prawa
        nie przebywające wraz z człowiekiem w jego domu lub innym od-  numeru weterynaryjnego właściwego dla prowadzenia schroniska
        powiednim pomieszczeniu, utrzymywane przez człowieka w cha-  dla zwierząt oraz w miarę możliwości poddać analizie fakt realizacji
        rakterze jego towarzysza. Znajomość tej definicji jest kluczowa,   przez schronisko nałożonych na nie obowiązków w zakresie opieki
        ponieważ – poza zwierzęciem gospodarskim – jedynie zwierzę   nad zwierzętami bezdomnymi.
        domowe może stać się zwierzęciem bezdomnym, któremu opiekę
        ma obowiązek zapewnić gmina. Biorąc pod uwagę brzmienie przy-  Opieka nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich
        toczonej definicji, za zwierzęta domowe należy uznać nie tylko psy   dokarmianie
        i koty, ale również chomiki, króliki, świnki morskie i inne zwie-  Znaczna ilość błędów w programach dotyczy kwestii związanych
        rzęta, które utrzymywane są „przez człowieka dla zaspokojenia   z opieką nad wolno żyjącymi kotami. Jest to bowiem materia,
        jego potrzeb emocjonalnych” .                        która w praktyce sprawia gminom wiele problemów. Związane
                              9
        Sytuacja jednak nie jest już tak jasna w praktyce. Niekiedy bowiem   jest to w dużej mierze z brakiem doprecyzowania przez ustawo-
        gminy zapewniają miejsce w schronisku jedynie bezdomnym   dawcę, co rozumieć należy przez termin „opieka nad kotami wolno
                                                                    18
        psom, pomijając nie tylko inne zwierzęta, jak żółwie czy jaszczurki,   żyjącymi” . W doktrynie prawa zwierząt w zasadzie jednogłośnie
        ale nawet koty. W 2023 r. Rada Miejska Łomży, uchwalając pro-  wskazuje się, że opieka nad kotami wolno żyjącymi nie może być
        gram opieki nad zwierzętami bezdomnymi , zapewniła w schro-  postrzegana jedynie przez pryzmat zapewnienia kotom wolno ży-
                                         10
        nisku miejsce jedynie bezdomnym psom. W rozstrzygnięciu nad-  jącym dokarmiania . W podobnym tonie wypowiadają się w ostat-
                                                                           19
        zorczym Wojewoda Podlaski  stwierdził w całości nieważność tej   nich latach również sądy administracyjne .
                                                                                           20
                              11
        uchwały, wskazując, że „zapewnienie bezdomnym zwierzętom   Opiniując projekt programu, przede wszystkim należy ocenić, czy
        miejsca w schronisku dla zwierząt nastąpiło w sposób niepełny,   gmina zapewniła inne formy opieki nad wolno żyjącymi kotami niż
        gdyż dotyczy to właściwie tylko psów (...)”. Analizując program,   tylko ich dokarmianie. Może być to zapewnienie opieki weteryna-
        należy więc zwrócić uwagę na jego zakres podmiotowy. Jeżeli   ryjnej, sterylizacji lub kastracji, a także czipowania , finansowanie
                                                                                                  21
        w ocenie opiniującego jest zbyt wąski, to należy stwierdzić istotne   odrobaczania, zwalczania pasożytów zewnętrznych, wybranych
                      12
        naruszenie prawa .
        Po drugie, gminy nieprowadzące schronisk, często z braku innych   14 15   Dz.U. z 2022 r. poz. 175 ze zm., dalej jako „rozporządzenie schroniskowe”.
        możliwości, wybierają zakłady zlokalizowane w innych powiatach,   16   T.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 399.
                                                               Por. art. 7 ust. 3 ustawy z 13.9.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gmi-
        a nawet województwach. Jednak w ocenie NSA gmina powinna re-  nach.
        alizować zadanie polegające na zapewnianiu bezdomnym zwierzę-  17 18   Wyr. NSA z 28.6.2018 r., II OSK 3227/17, Legalis.
                                                               Nie jest to jedyny problem, z jakim mierzą się gminy w zakresie formułowania
        tom miejsca w schronisku „lokalnie” , a więc możliwie w jej grani-  zapisów programu w odniesieniu do opieki nad kotami wolno żyjącymi. Wśród
                                   13
        cach administracyjnych.                               najczęściej pojawiających się w praktyce wymienić należy brak doprecyzowania
                                                              podmiotów odpowiedzialnych za dokarmianie czy brak zapewnienia dokarmia-
                                                              nia całorocznego; zob. M. Januszczyk, E. Kudasik-Gil, Jak napisać program opie-
                                                              ki nad zwierzętami bezdomnymi, dostęp on-line: https://publikacje.ilawanimals.
        8   T.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1075.                   com/2023/jak-napisac-program-opiekinad-zwierzetami-bezdomnymi.pdf, War-
        9   Wyr. NSA z 23.7.2019 r., II OSK 2299/17, Legalis.   szawa 2023, s. 19–20.
        10   Uchwała Nr 598/LXIX/23 Rady Miejskiej Łomży z 29.3.2023 r. w sprawie przyję-  19   Por. M. Rudy, Program opieki, s. 38; K. Wlaźlak, Funkcja planowania gminy
          cia „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdom-  na przykładzie programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania
          ności zwierząt na terenie miasta Łomża na 2023 rok”, Dz.Urz. Woj. Podlaskiego   bezdomności zwierząt, Przegląd Prawa Publicznego 2015, Nr 4, s. 42.
          z 2023 r. poz. 1868.                               20   Por. wyr. WSA w Krakowie z 22.12.2017 r., II SA/Kr 1394/17, Legalis; wyr. WSA
        11   Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego Nr NK-II.4131.102.2023.KK   w Kielcach z 15.1.2020 r., II SA/Ke 1048/19, Legalis.
          z 28.4.2023 r. (Dz.Urz. Woj. Podlaskiego z 2023 r. poz. 2585).  21   Por: uchwała Nr LXXIX/941/2023 Rady Miasta Nowego Sącza z 21.2.2023 r.
        12   Por. wyr. WSA w Kielcach z 11.2.2021 r., II SA/Ke 1030/20, Legalis; wyr. WSA   w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapo-
          w Gorzowie Wielkopolskim z 10.5.2023 r., II SA/Go 144/23, Legalis.  biegania bezdomności zwierząt na terenie miasta Nowego Sącza w 2023 roku
        13   Wyr. NSA z 17.3.2015 r., II OSK 2136/13, Legalis.  (Dz.Urz. Woj. Małopolskiego z 2023 r. poz. 1674).
        edukacjaprawnicza.pl                                                       KLINIKA Nr 37–38 (42–43)/2024  17
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23