Page 18 - "Klinika" Nr 37-38 (42-43) 2024

WPŁYW KLINIK NA PRZYSZŁOŚĆ SPOŁECZNĄ

w ramach nauczania klinicznego obejmującego wskazaną proble- Po trzecie, brak schronisk prowadzi niekiedy również do zawiera-
matykę. Przygotowanie studentów w ramach nauczania klinicz- nia umów przez gminy z tzw. przytuliskami, które nie spełniają
nego mogłoby rozpocząć się wraz z rozpoczęciem roku akademic- określonych prawem wymogów. Schronisko natomiast musi speł-
kiego i trwać co najmniej do stycznia, bowiem to najczęściej wtedy niać warunki określone w ustawie z 11.3.2004 r. o ochronie zdro-
organizacje zaczynają otrzymywać projekty programów do zaopi- wia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz
niowania. W ramach dalszych części artykułu omówione zostaną rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 20.1.2022 r.
poszczególne elementy gminnych programów oraz istotne kwestie, w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowa-
na które zwrócić uwagę powinni zarówno na etapie ich opiniowania dzenia schronisk dla zwierząt . Ponadto, jeżeli schronisko jest
14
studenci klinicyści, jak i nauczyciele kliniczni przygotowujący stu- prowadzone przez przedsiębiorcę, musi on uzyskać – w myśl art. 7
dentów do wspierania organizacji w tym zakresie. ust. 1 pkt 3 ustawy z 13.9.1996 r. o utrzymaniu czystości i po-
15
rządku w gminach – zezwolenie na jego prowadzenie, a więc speł-
Zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca nić dodatkowe wymagania określone przez radę gminy w drodze
w schronisku dla zwierząt uchwały . W ocenie NSA gmina może zapewnić zwierzętom miej-
16
W programie gmina powinna zapewnić bezdomnym zwierzętom sce tylko w takim schronisku, które faktycznie spełnia wszystkie
miejsce w schronisku dla zwierząt. Opiniujący powinien zwrócić wymogi prawne .
17
uwagę w tym zakresie na dwie istotne kwestie. W związku z powyższym – w ramach przygotowania studentów
Po pierwsze, OchrZwierzU definiując termin „schronisko dla zwie- do opiniowania – konieczne są zajęcia przekazujące wiedzę w za-
rząt”, odwołuje się do ustawy z 11.3.2004 r. o ochronie zdrowia kresie wymogów prawnych, jakie muszą spełniać schroniska dla
8
zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt poprzez zwierząt, a także zasad dotyczących należytej opieki nad zwierzę-
wskazanie, że jest to miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzę- tami bezdomnymi. Na etapie opiniowania programu studenci klini-
tami domowymi, spełniające warunki w niej określone. Zgodnie cyści na podstawie zdobytej wiedzy powinni zaś zweryfikować fakt
z art. 4 pkt 17 OchrZwierzU zwierzę domowe to zwierzę tradycyj- posiadania przez daną placówkę wymaganego przepisami prawa
nie przebywające wraz z człowiekiem w jego domu lub innym od- numeru weterynaryjnego właściwego dla prowadzenia schroniska
powiednim pomieszczeniu, utrzymywane przez człowieka w cha- dla zwierząt oraz w miarę możliwości poddać analizie fakt realizacji
rakterze jego towarzysza. Znajomość tej definicji jest kluczowa, przez schronisko nałożonych na nie obowiązków w zakresie opieki
ponieważ – poza zwierzęciem gospodarskim – jedynie zwierzę nad zwierzętami bezdomnymi.
domowe może stać się zwierzęciem bezdomnym, któremu opiekę
ma obowiązek zapewnić gmina. Biorąc pod uwagę brzmienie przy- Opieka nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich
toczonej definicji, za zwierzęta domowe należy uznać nie tylko psy dokarmianie
i koty, ale również chomiki, króliki, świnki morskie i inne zwie- Znaczna ilość błędów w programach dotyczy kwestii związanych
rzęta, które utrzymywane są „przez człowieka dla zaspokojenia z opieką nad wolno żyjącymi kotami. Jest to bowiem materia,
jego potrzeb emocjonalnych” . która w praktyce sprawia gminom wiele problemów. Związane
9
Sytuacja jednak nie jest już tak jasna w praktyce. Niekiedy bowiem jest to w dużej mierze z brakiem doprecyzowania przez ustawo-
gminy zapewniają miejsce w schronisku jedynie bezdomnym dawcę, co rozumieć należy przez termin „opieka nad kotami wolno
18
psom, pomijając nie tylko inne zwierzęta, jak żółwie czy jaszczurki, żyjącymi” . W doktrynie prawa zwierząt w zasadzie jednogłośnie
ale nawet koty. W 2023 r. Rada Miejska Łomży, uchwalając pro- wskazuje się, że opieka nad kotami wolno żyjącymi nie może być
gram opieki nad zwierzętami bezdomnymi , zapewniła w schro- postrzegana jedynie przez pryzmat zapewnienia kotom wolno ży-
10
nisku miejsce jedynie bezdomnym psom. W rozstrzygnięciu nad- jącym dokarmiania . W podobnym tonie wypowiadają się w ostat-
19
zorczym Wojewoda Podlaski stwierdził w całości nieważność tej nich latach również sądy administracyjne .
20
11
uchwały, wskazując, że „zapewnienie bezdomnym zwierzętom Opiniując projekt programu, przede wszystkim należy ocenić, czy
miejsca w schronisku dla zwierząt nastąpiło w sposób niepełny, gmina zapewniła inne formy opieki nad wolno żyjącymi kotami niż
gdyż dotyczy to właściwie tylko psów (...)”. Analizując program, tylko ich dokarmianie. Może być to zapewnienie opieki weteryna-
należy więc zwrócić uwagę na jego zakres podmiotowy. Jeżeli ryjnej, sterylizacji lub kastracji, a także czipowania , finansowanie
21
w ocenie opiniującego jest zbyt wąski, to należy stwierdzić istotne odrobaczania, zwalczania pasożytów zewnętrznych, wybranych
12
naruszenie prawa .
Po drugie, gminy nieprowadzące schronisk, często z braku innych 14 15 Dz.U. z 2022 r. poz. 175 ze zm., dalej jako „rozporządzenie schroniskowe”.
możliwości, wybierają zakłady zlokalizowane w innych powiatach, 16 T.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 399.
Por. art. 7 ust. 3 ustawy z 13.9.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gmi-
a nawet województwach. Jednak w ocenie NSA gmina powinna re- nach.
alizować zadanie polegające na zapewnianiu bezdomnym zwierzę- 17 18 Wyr. NSA z 28.6.2018 r., II OSK 3227/17, Legalis.
Nie jest to jedyny problem, z jakim mierzą się gminy w zakresie formułowania
tom miejsca w schronisku „lokalnie” , a więc możliwie w jej grani- zapisów programu w odniesieniu do opieki nad kotami wolno żyjącymi. Wśród
13
cach administracyjnych. najczęściej pojawiających się w praktyce wymienić należy brak doprecyzowania
podmiotów odpowiedzialnych za dokarmianie czy brak zapewnienia dokarmia-
nia całorocznego; zob. M. Januszczyk, E. Kudasik-Gil, Jak napisać program opie-
ki nad zwierzętami bezdomnymi, dostęp on-line: https://publikacje.ilawanimals.
8 T.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1075. com/2023/jak-napisac-program-opiekinad-zwierzetami-bezdomnymi.pdf, War-
9 Wyr. NSA z 23.7.2019 r., II OSK 2299/17, Legalis. szawa 2023, s. 19–20.
10 Uchwała Nr 598/LXIX/23 Rady Miejskiej Łomży z 29.3.2023 r. w sprawie przyję- 19 Por. M. Rudy, Program opieki, s. 38; K. Wlaźlak, Funkcja planowania gminy
cia „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdom- na przykładzie programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania
ności zwierząt na terenie miasta Łomża na 2023 rok”, Dz.Urz. Woj. Podlaskiego bezdomności zwierząt, Przegląd Prawa Publicznego 2015, Nr 4, s. 42.
z 2023 r. poz. 1868. 20 Por. wyr. WSA w Krakowie z 22.12.2017 r., II SA/Kr 1394/17, Legalis; wyr. WSA
11 Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego Nr NK-II.4131.102.2023.KK w Kielcach z 15.1.2020 r., II SA/Ke 1048/19, Legalis.
z 28.4.2023 r. (Dz.Urz. Woj. Podlaskiego z 2023 r. poz. 2585). 21 Por: uchwała Nr LXXIX/941/2023 Rady Miasta Nowego Sącza z 21.2.2023 r.
12 Por. wyr. WSA w Kielcach z 11.2.2021 r., II SA/Ke 1030/20, Legalis; wyr. WSA w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapo-
w Gorzowie Wielkopolskim z 10.5.2023 r., II SA/Go 144/23, Legalis. biegania bezdomności zwierząt na terenie miasta Nowego Sącza w 2023 roku
13 Wyr. NSA z 17.3.2015 r., II OSK 2136/13, Legalis. (Dz.Urz. Woj. Małopolskiego z 2023 r. poz. 1674).
edukacjaprawnicza.pl KLINIKA Nr 37–38 (42–43)/2024 17