Page 21 - Klinika nr 27-28(32-33) 2019-2020

DEBATA ŚRODOWISKOWA

Wszystkie przedstawionej powyżej umowy darowizny nierucho- podmiot obdarowany oraz cel darowizny. Zgoda to rozstrzygnię-
mości skarbowych i samorządowych mogą zostać zawarte w trybie cie o charakterze stanowczym i winna dotyczyć istotnych podmio-
ofertowym bądź w wyniku negocjacji. Z natury rzeczy wyłączony towo i przedmiotowo elementów umowy, w przeciwnym razie nie
jest w tym przypadku tryb przetargowy, więc za błędne uznaje się istnieje możliwość zweryfikowania, czy dokonane rozporządzenie
wyłączenie darowizn z obrotu przetargowego w art. 37 ust. 2 pkt 4 mieści się w granicach udzielonej zgody” .
50
44
GospNierU . W literaturze uważa się, że zgoda wojewody, rady bądź sejmiku nie
Ochronie mienia publicznego ma służyć wymóg uzyskania zgody stanowi zgody osoby trzeciej, ponieważ wojewoda, rada gminy,
odpowiedniego organu. Mianowicie darowizny nieruchomości sta- rada powiatu lub sejmik wojewódzki nie są osobami trzecimi
nowiącej przedmiot własności Skarbu Państwa dokonuje starosta, w stosunku do stron umowy darowizny, lecz organami wyższego
wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej – za zgodą stopnia rozporządzającego właściciela, więc sankcją w razie doko-
wojewody, a nieruchomości stanowiącej przedmiot własności jed- nania darowizny bez wymaganej zgody nie jest bezskuteczność
nostki samorządu terytorialnego jej organ wykonawczy – za zgodą zawieszona . Na gruncie aktualnego stanu prawnego pogląd ten
51
rady albo sejmiku. Zgody nie wymaga dokonanie darowizny przez należałoby donieść również do zgody ministra właściwego ds. bu-
ministra właściwego ds. budownictwa, planowania i zagospo- downictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz
darowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, o której mowa mieszkalnictwa oraz ministra właściwego ds. rozwoju wsi. Zaję-
w art. 59 ust. 1 GospNierU (art. 13 ust. 2a GospNierU). Również cie takiego stanowiska prowadzi do wniosku, że darowizna doko-
darowizny dokonywane przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnic- nana bez wymaganej zgody jest bezwzględnie nieważna z powodu
twa oraz Agencję Mienia Wojskowego na podstawie art. 59 ust. 5 sprzeczności dokonanej czynności z ustawą (art. 58 § 1 KC) . Kwe-
52
GospNierU wymagają odpowiedniej zgody. Mianowicie w zakresie stię rodzaju sankcji ocenia się niekiedy jednak jako dyskusyjną .
53
darowizny nieruchomości, w stosunku do której wykonują prawa Zgodnie z art. 13 ust. 4 GospNierU sprzedaż, zamiana, darowizna
właścicielskie Skarbu Państwa – uprzedniej zgody ministra wła- lub oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości wpisanych
ściwego ds. budownictwa, planowania i zagospodarowania prze- do rejestru zabytków, stanowiących własność Skarbu Państwa lub
strzennego oraz mieszkalnictwa, a w zakresie nieruchomości jednostki samorządu terytorialnego, a także wnoszenie tych nie-
wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa ruchomości jako wkładów niepieniężnych (aportów) do spółek,
– uprzedniej zgody ministra właściwego ds. rozwoju wsi (art. 59 wymaga pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Na-
ust. 5 GospNierU). Zgoda ministra właściwego ds. budownictwa,
planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkal- tomiast w myśl art. 13 ust. 5 GospNierU sprzedaż, zamiana, daro-
nictwa, o której mowa, jest wyrażana w formie aktu notarialnego wizna lub dzierżawa nieruchomości stanowiących własność Skarbu
(art. 59 ust. 6 GospNierU). Natomiast darowizny nieruchomości Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, będących cmen-
z zasobu Skarbu Państwa na rzecz fundacji oraz organizacji po- tarzami ujętymi w wojewódzkiej ewidencji zabytków, a także wno-
żytku publicznego są dokonywane przez ministra właściwego ds. szenie tych nieruchomości jako wkładów niepieniężnych (aportów)
budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego do spółek wymagają pozwolenia wojewódzkiego konserwatora
oraz mieszkalnictwa (art. 59 ust. 1 GospNierU). zabytków.
Zgody, o których mowa, stanowią oświadczenia woli w rozumie-
niu Kodeksu cywilnego . Zgoda rady lub sejmiku wyrażana jest Niedopuszczalność kwalifikowania jako darowizny
45
47
w drodze uchwały , mającej indywidualny charakter . Niekiedy umowy zobowiązującej do oddania nieruchomości
46
jednak dopuszcza się wyrażenie takiej zgody w wyniku podjęcia w użytkowanie wieczyste bez pobierania pierwszej
stosownej uchwały obejmującej zasady nabywania, zbywania i ob- opłaty
ciążania nieruchomości i ich wydzierżawiania i wynajmowania Zgodnie z art. 14 ust. 1 GospNierU nieruchomości stanowiące
na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, przedmiot własności Skarbu Państwa mogą być oddawane jed-
o ile postanowienia tej uchwały dotyczyłyby zgody na dokonanie nostkom samorządu terytorialnego w użytkowanie wieczyste bez
konkretnej czynności prawnej, były skierowane do konkretnej pobierania pierwszej opłaty, a nieruchomości stanowiące przed-
grupy osób oraz precyzowały, w sposób poddający się kontroli, wa- miot własności jednostek samorządu terytorialnego mogą być
runki dokonania takiej darowizny . Różnica zdań dotyczy treści oddawane Skarbowi Państwa lub innym jednostkom samorządu
48
owej zgody. W myśl jednego poglądu uchwała powinna się odno- terytorialnego w użytkowanie wieczyste bez pobierania pierwszej
sić do konkretnej darowizny, nie obejmując jednak ustalenia tre- opłaty. Na tle poprzedniego stanu prawnego – t.j. gdy art. 14 ust. 1
ści konkretnej umowy darowizny, a jedynie tylko wyrażenie zgody GospNierU stanowił o nieodpłatnym oddaniu gruntów w użytko-
54
55
49
na rozporządzenie nieruchomością w ten właśnie sposób . Według wanie wieczyste – E. Gniewek wyraził pogląd, że w wymienionych
innego stanowiska „indywidualny i konkretny charakter uchwały
w przedmiocie wyrażenia zgody (…) oznacza, że zgoda musi doty- 50 Wyrok WSA w Gliwicach z 26.1.2012 r., II SA/Gl 924/11, Legalis. Tak również:
czyć nie tylko zindywidualizowanych działek, ale także wskazywać A. Niewiadomski, [w:] P. Czechowski (red.), Ustawa o gospodarce nieruchomościami,
Komentarz, Warszawa 2015, s. 71.
51 E. Gniewek, Obrót..., s. 331.
44 E. Gniewek, Obrót…, s. 329 z przypisem Nr 603. Zob. też: E. Bończak-Kucharczyk, 52 S. Kolanowski, A. Kolarski, Ustawa…, s. 39; E. Gniewek, Obrót…, s. 331; E. Boń-
Ustawa…, s. 183. czak-Kucharczyk, Ustawa…, s. 178 i n.; M. Tenenbaum-Kulig, Glosa do uchwały
45 E. Gniewek, Obrót..., s. 330. Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 6 grudnia 2012 r., III CZP 76/12, OSP
46 Ibidem; E. Bończak-Kucharczyk, Ustawa…, s. 178. 2013, Nr 12, poz. 121, s. 896 oraz podana tam literatura i orzecznictwo. Inaczej
47 Wyr. WSA w Gliwicach z 26.1.2012 r., II SA/Gl 924/11, Legalis; uch. SN np. uchwała SN z 6.12.2012 r., III CZP 76/12, OSNC 2013, nr 6, poz. 72.
z 6.12.2012 r., III CZP 76/12, OSNC 2013, Nr 6, poz. 72; L. Klat-Wertelecka, [w:] 53 S. Kolanowski, A. Kolarski, Ustawa…, s. 39.
E. Klat-Górska, L. Klat-Wertelecka, Ustawa o gospodarce nieruchomościami, Ko- 54 Pod pojęciem nieodpłatności rozumiano zwolnienie z pierwszej opłaty i z opłat
mentarz, Warszawa 2015, s. 85. rocznych – tak: K. Pietrzykowski, [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny, Tom
48 E. Bończak-Kucharczyk, Ustawa…, s. 178. Zob. też post. SN z 14.10.2010 r., III CZP I, Komentarz do artykułów 1–449¹¹, Warszawa 2005, s. 689.
60/10, Legalis. 55 Art. 14 ust. 1 GospNierU został zmieniony ustawą z 28.11.2003 r. o zmianie usta-
49 Uchw. SN z 6.12.2012 r., III CZP 76/12, OSNC 2013, Nr 6, poz. 72; L. Klat-Werte- wy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U.
lecka, [w:] E. Klat-Górska, L. Klat-Wertelecka, Ustawa…, s. 85 i n. z 2004 r., Nr 141, poz. 1492.

20 KLINIKA Nr 27 (32)/2020 www.fupp.org.pl