Page 13 - Klinika nr 29-30 (34-35)/2020-2021

DOROBEK PORADNI

Rola klinik prawa

w kształceniu przyszłych

Dr hab. Barbara prawniczek i prawników

Namysłowska-Gabrysiak*
w zakresie problematyki

przeciwdziałania dyskryminacji

ze względu na płeć

Podstawowe cele działalności klinik prawa to podnoszenie efektywności nauczania na wydzia-
łach prawa i wstępne przygotowanie studentów i studentek do wykonywania zawodu prawnika/
prawniczki oraz kompetentne świadczenie bezpłatnej pomocy prawnej osobom niezamożnym.
Realizując powyższe cele, w Klinice Prawa WPiA UW prowadzone są różnego rodzaju zajęcia
służące wykształceniu umiejętności prawniczych oraz poznaniu podstawowych wartości zawo-
dów prawniczych, składające się na całościowy program nauczania klinicznego. Program ten
ma na celu wprowadzenie studenta/studentki przez nauczyciela/nauczycielkę poradni w rolę
prawnika/prawniczki, wyposażenie go/jej w wiedzę prawniczą, umiejętności prawnicze, wiedzę
na temat przepisów regulujących wykonywanie różnych zawodów prawniczych i praktyki ich sto-
sowania, wyrobienie umiejętności krytycznej refleksji, a także uwrażliwienie na istniejące pro-
blemy społeczne dyskryminowanych grup. Nauczanie przyszłych prawników/prawniczek w zakre-
sie przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć powinno zajmować szczególne miejsce
w edukacji prawniczej.

Edukacja kliniczna stała się jednym z podstawowych elemen- na istniejące szkodliwe stereotypy i uprzedzenia płciowe oraz nie-
tów programowych w procesie kształcenia studentów i studen- sprawiedliwy podział ról i oczekiwań społecznych wobec każdej
tek na wszystkich wydziałach prawa w Polsce – zarówno szkół z płci. Tak się dzieje, pomimo że usunięto z systemu prawa pol-
1
wyższych publicznych, jak i prywatnych. Nikt już obecnie nie skiego najbardziej rażące przykłady bezpośredniej dyskryminacji
kwestionuje konieczności uwzględnienia w programach studiów pod względem płci. Nierówne traktowanie kobiet i mężczyzn staje
prawniczych elementów praktyki profesjonalnej, co doprowadziło się szczególnie odczuwalne w czasie kryzysów: tak było w okresie
do bardziej holistycznego podejścia do kształcenia prawników/ transformacji polityczno-gospodarczej, tak też jest ostatnio, w cza-
3
prawniczek. Nadal otwarte pozostaje wyłącznie pytanie, jak w pełni sie zamrożenia gospodarki z powodu pandemii COVID-19 .
wykorzystywać i rozwijać potencjał edukacyjny klinik prawa w Pol- Istnieje więc pilna potrzeba diagnozowania zjawiska, a także
sce, nie tylko mając na względzie kształcenie przyszłych prawników przeciwdziałania mu przy użyciu różnych środków, w tym rów-
i prawniczek, lecz także aktualne potrzeby społeczeństwa w zakre- nież o charakterze prawnym. Warunkiem skutecznych działań
sie dostępu do wymiaru sprawiedliwości i pomocy prawnej . prawnych w tym zakresie jest istnienie odpowiednio licznej kadry
2
Nadal mamy dowody na to, że kobiety nie mają równych szans prawników/prawniczek specjalizujących się w problematyce prze-
z mężczyznami, zwłaszcza w polityce czy zatrudnieniu, z uwagi ciwdziałania dyskryminacji, w szczególności z powodu płci.
Kwestie równości, równego traktowania, równych szans ko-
* Kierownik Kliniki Prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu War- biet i mężczyzn należą do jednych z najtrudniejszych zagadnień,
szawskiego.
Co pokazuje np. włączenie w ranking wydziałów prawa w Polsce dodatkowych
1
punktów za obecność studenckiej poradni prawnej w ich strukturach organizacyj- 3 Zob. np. oświadczenie Sekretarza Generalnego ONZ w sprawie stosowania przemo-
nych, a także coroczny ranking samych klinik prawa, opracowywany przez „Rzecz- cy wobec kobiet podczas epidemii COVID-19, Nowy Jork, kwiecień 2020 r., http://
pospolitą” we współpracy z Fundacją Uniwersyteckich Poradni Prawnych. Zob. www.unic.un.org.pl/oionz/sekretarz-generalny-onz-oswiadczenie-w-sprawie-stos
ranking z zeszłych lat na stronie www.rp.pl. owania-przemocy-wobec-kobiet-podczas-epidemii-covid-19/3323, czy problemy
2 Zob. na ten temat: J. Winczorek, Dostęp do prawa. Ujęcie socjologiczne, Warszawa na rynku pracy, których bardziej doświadczają kobiety: https://kadry.infor.pl/wiad-
2019. omosci/5192195,Kobiety-wiecej-stracily-przez-COVID19-niz-mezczyzni.html.

www.edukacjaprawnicza.pl 2(176) rok akademicki 2020/2021 9

14.06.2021 13:08
Klinika 29-30(34-35) 2020-2021.indd 9 14.06.2021 13:08
Klinika 29-30(34-35) 2020-2021.indd 9