Page 16 - Klinika nr 15 (19)/2013
P. 16
DOROBEK PORADNI
uiszczania zobowiązuje się najemca w chwili zawarcia umowy naj nia do sądu żądania o waloryzację świadczenia. Co do przesłanki
mu i stanowi on wynagrodzenie dla wynajmującego za możliwość pierwszej, jak zauważa A. Malarewicz, nie każda taka zmiana uza
korzystania z przedmiotu najmu. Kaucja natomiast, zarówno pod sadnia odwołanie do waloryzacji, lecz jedynie taka, która wykracza
11
rządami nowej ustawy o ochronie praw lokatorów, jak i Kauc poza zakres zwykłego ryzyka kontraktowego . Nie ulega jednak
NajemR, jest traktowana jako odrębne od czynszu świadczenie, wątpliwości, że w latach 1975–2003 siła nabywcza pieniądza ule
mające charakter jednorazowy, o charakterze zabezpieczającym, gła istotnej zmianie, co zaowocowało decyzją o denominacji złote
inaczej niż czynsz, będący świadczeniem okresowym (szczególnie go, przeprowadzonej na mocy ustawy z 7.7.1994 r. o denominacji
nie budzi to wątpliwości w przypadku umów najmu na czas nie złotego .
12
określony, a takiej umowy dotyczy niniejsza sprawa) o charakterze Co do spełnienia drugiej z wymienionych przesłanek waloryza
pieniężnego ekwiwalentu za możliwość korzystania z przedmiotu cji sądowej, wystarczające jest zawarcie żądania przeprowadzenia
najmu. Co więcej, stawki czynszu zostały szczegółowo określone waloryzacji w pozwie wraz z powództwem o zasądzenie sumy pie
w § 4 umowy najmu zawartej 1.6.1974 r. niężnej tytułem zwrotu kaucji mieszkaniowej.
Na podstawie rozważań przeprowadzonych powyżej nale Podsumowując rozważania dotyczące roszczenia o zwrot
ży stwierdzić, że art. 677 KC wyznaczający dwuletni termin kaucji mieszkaniowej, należy stwierdzić, że byłej żonie
przedawnienia roszczeń najemcy nie znajduje zastosowa klienta przysługuje nieprzedawnione roszczenie o zwrot
nia w odniesieniu do roszczenia o zwrot kaucji mieszkanio kaucji mieszkaniowej. Wartość nominalna sumy będącej
wej. Zastosowanie znajdą zatem reguły ogólne, wyrażone przedmiotem roszczenia podlega waloryzacji sądowej w try
1
w art. 118 KC, w następującym brzmieniu: „jeżeli przepis bie art. 358 § 3 KC. W przekonaniu autorów zapiski znajdu
szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wy jące się na pieczęci kasowej odbitej na egzemplarzu umowy
nosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe mogą stanowić dowód w sprawie na okoliczność dokonania
oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności go wpłaty kaucji oraz jej wysokości. W celu większej pewności
spodarczej – trzy lata”. należy jednak zalecić przeprowadzenie dodatkowego dowo
du ze świadków na wymienione okoliczności.
W analizowanym przypadku w grę wchodzi tylko jeden, dzie-
sięcioletni, termin przedawniania. Roszczenie o zwrot kaucji
nie jest bowiem związane z działalnością gospodarczą, gdyż najem Umocowanie byłego małżonka do zarządu majątkiem dru-
czyni tego rodzaju działalności w ogóle nie prowadziła. Nie doty giego i reprezentacji jego interesów w postępowaniach sądo-
czy tez ono świadczenia okresowego . Roszczenie uległoby zatem wych z tego zakresu
8
przedawnieniu 1.9.2013 r., po upływie dziesięcioletniego terminu. Ze względu na fakt, że roszczenie o zwrot kaucji mieszkaniowej,
Fakt wytoczenia w 2006 r. powództwa o zwrot kaucji nie doprowa jak zauważono powyżej, przysługuje wyłącznie byłej małżonce
dził, w ocenie autorów, do przerwania biegu przedawnienia rosz klienta, to jej przysługuje prawo skutecznego dochodzenia należ
czenia o zwrot kaucji ze względu na to, że roszczenie to przysługi nego roszczenia na drodze sądowej. Niewątpliwie zatem rozwiąza
wało nie powodowi, ale jego byłej żonie. W trakcie trwania procesu niem najprostszym byłoby zasugerowanie uprawnionej samodziel
powód nie złożył też do sądu wniosku o zawiadomienie właściwej ne dochodzenie roszczenia przed sądem. Ze względu na zły stan
osoby o toczącym się procesie, aby umożliwić jej udział w postę zdrowia uprawniona nie jest jednak w stanie samodzielnie stawać
powaniu w charakterze powoda, w trybie art. 196 § 1 KPC. Klient, przed sądem i utrzymuje, że jej wolą jest, aby w jej imieniu działał
jak trafnie zauważył sąd w uzasadnieniu do wyroku oddalającego były mąż. Możliwość podjęcia czynności procesowych przez osoby
bezzasadne powództwo, nie występował także w charakterze peł trzecie, nawet zaufane, wymaga specjalnego umocowania w posta
nomocnika strony powodowej, ale w charakterze powoda, doma ci pełnomocnictwa procesowego. Instytucja pełnomocnictwa jako
gając się realizacji nieprzysługującego mu roszczenia. Uznanie za zastępstwa prawnego bezpośredniego w swoich zasadniczych zrę
trafną tezy, że wystąpienie z powództwem przez dowolną osobę bach sprowadza się do tego, że jedna osoba (pełnomocnik) działa
nieuprawnioną do realizacji roszczenia prowadzi do przerwania w imieniu i na rachunek innej osoby (mocodawcy), a skutki praw
biegu jego przedawnienia, należy uznać za niedopuszczalne . ne działalności pełnomocnika odnoszą się bezpośrednio do sfery
9
prawnej mocodawcy. W przełożeniu na sytuację będącą przedmio
4. Zasady waloryzacji w przypadku długotrwałych stosunków tem rozważań działalność klienta podjęta przed sądem będzie od
najmu lokalu nosić skutki bezpośrednio w sferze majątkowej jego byłej żony.
Ostatnim zagadnieniem wymagającym rozważenia jest kwestia Kodeks postępowania cywilnego w art. 87 § 1 wyznacza krąg osób mo
waloryzacji kaucji. Wzbudza ono w doktrynie i judykaturze bardzo gących stać się pełnomocnikami procesowymi osób fzycznych. Kata
wiele wątpliwości. Zasady dokonywania waloryzacji kaucji miesz log określony we wzmiankowanym artykule jest katalogiem zamknię
kaniowych ulegały wielu zmianom w trakcie trwania stosunku naj tym, obejmującym dwie grupy pełnomocników – zawodowych ➜
mu zawiązanego umową z 1.6.1974 r. Wskazówkę stanowi uchwa
ła SN z 26.9.2002 r. . Zgodnie z jej tezą przepis art. 36 ust. 1 8 Por. powyższe rozważania nad charakterem prawnym świadczenia, jakim jest kau
10
1
OchrPrLokU nie wyłącza możliwości stosowania art. 358 § 3 KC cja mieszkaniowa.
9 Por.: A. Stępień-Sporek, F. Sporek, Przedawnienie i terminy zawite, Warszawa 2009,
w zakresie waloryzacji wierzytelności o zwrot kaucji wpłaconej s. 96.
przez najemcę przed 12.11.1994 r., a zatem pod rządami ustawy 10 III CZP 58/02, OSN C 2003, Nr 9, poz. 117.
z 10.4.1974 r. Prawo lokalowe, obowiązującej do 11.11.1994 r. 11 Por.: A. Malarewicz, Wpływ zmiany stosunków na wykonanie zobowiązań – cz. II,
MoP 2005, Nr 12.
Możliwość dokonania waloryzacji sądowej kaucji mieszkaniowej 12 Dz.U.. Potwierdzeniem zachodzących w latach 1975–2003 zmian siły nabyw
wpłaconej przez byłą żonę klienta wymaga zatem spełnienia prze czej pieniądza może też być załączony poniżej wykaz „Rocznych wskaźników cen
słanek zawartych w art. 358 § 3 KC, kolejno: istotnej zmiany siły towarów i usług konsumpcyjnych w latach 1950–2010 (pot. „wskaźniki infla
1
cji”), opublikowany przez Główny Urząd Statystyczny, http://www.stat.gov.pl/
nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania oraz skierowa gus/5840_1634_PLK_HTML.htm, data dostępu: 20.11.2011 r.
www.edukacjaprawnicza.pl 12 (147) grudzień 2013 15
